O le fea o nei mea o le gagana Sipaniolo moni?
O Spain ua tele naua mea na tuuina atu i le lalolagi i le tele o seneturi e ala i le mafaufau o tagata. O faataitaiga manino o flamenco, paella , tapas , ma sangria . O nisi o le a faasalalauina le atunuu, o isi o le a latou taʻusalaina, mo le fuafuaina o le taupulepulega . Ae na faia foi e Sepania le tele o isi mea e le mafaamatalaina ... pe o le mea e sili ona tagi i ai.
Pe o nei mea uma na faia mai Sepania pe leai foi e le mafai ona faʻaaoga. Filifili mo oe lava po o le fea o nei mea taua o mea faa-Sepania.
01 o le 11
Coca-Cola
Tatou amata i le mea tele. O le mea tonu, ua fai mai o le inu suamalie e sili ona fiafia i ai le lalolagi na faia i Sepania. E ui lava o le laina aloaia o Coca-Cola na faia e se fomai tipitipi i Atlanta, o tagatanuu o Ayelo de Malferit, latalata i Valencia , na fai mai na mafua mai lava iina.
Fai mai JuanJo Mica, na faia e lona tuagane matua le inu, i le taimi na taua ai Nuez de Kola Coca, i le 1884 ma aveina atu i le Iunaite Setete, lea na manumalo ai i se faailoga i se faiga lelei i Philadelphia. Ona foliga mai lea na ia faatau atu le fua i Amerika.
E foliga mai? E tele faʻamatalaga ataata mo se vai Sipaniolo mai lenei vaitau na taʻua o Nuez de Kola Coca. Ae ui i lea, o le mea tonu lea na muamua sau, o le faʻaaogaina, aemaise lava o le puletaofia ma tulafono pateni e sili atu le malosi nai lo aso nei.
O le tala e tele le tutusa ma le Budweiser ma Budvar (e igoa o Czechvar i le US), lea e mafai ona maua ai nisi o faʻamaoniga.
02 o le 11
Chess
Ua toe faia foi e le au Valencia se tautinoga malosi - na latou fatuina le taaloga o le faiva ! O le tala na toe faʻafouina i le taimi o se kaseti lata mai nei a Kasparov na tupu i totonu o le aai. Ae faʻatasi ai ma le toʻatele o tagata atamamai aʻoaʻoina e fiafia i le faʻaaogaina, o se mea leaga le agai i luma e faia ai se talosaga tele?
E foliga mai? O lenei tusiga, o Valencia ma le Origins of Modern Chess, e le o faia le tautinoga o le taaloga na muamua mafaufauina i Sepania, ae fai mai o suiga tetele o tulafono na faia i le seneturi lona 15, ma o "mea uma o loo i ai i le taimi nei e agai atu i luma Spain". E foliga mai e moni lenei mea.
03 o le 11
Christopher Columbus Discovery of the New World
E leai se masalosalo o vaega o lenei mea-o le Tupu Sipaniolo o Ferdinand ma le Masiofo Isabella na faʻatupeina le malaga a Columbus i le Lalolagi Fou.
Ae ui i lea, o le toatele i Sepania e alu atili ma fai mai o Columbus lava ia na fanau i Sepania. O Wikipedia ma le Britannica encyclopedias na faapea mai o le tagata suʻesuʻe na fanau i Genoa i Italia i nei ona po. Ae ui i lea, o le tele o Catalan (o nonofo i Catalonia ma le Balearic Islands) latou te fai mai na sau o ia mai la latou vaega o Sepania, e toatele na fai mai na fanau o ia i Ibiza. Fai mai se tasi o tala, o lona ofutele lima o Catalan.
E foliga mai? E faigata ona e ui lava tatou te iloa uma le mea na alu i ai Columbus, e leai se tasi e mautinoa le mea na sau mai ai! O le mitamita e fesootaʻi atu ma le faʻamaoni pe o fea Columbus e maua mai i lona uiga e le mafai e le toʻatele ona faʻamoemoe e uiga i lona nofoaga na fanau ai. Masalo o se agaga feʻaveaʻi o le a iai foi ni matua foliga tutusa-e tusa lava pe na fanau mai i Genoa, atonu o lona aiga mai Ibiza.
04 o le 11
Disney's Sleeping Beauty Castle
O le amataga i tifaga uma a Disney e amata i le lauiloa Laulelei Beauty Palace-ma o tagatanuu o Segovia tauto o le maota na faavae i luga o le tasi i lo latou aai.
E foliga mai? Vaʻai mo oe lava ia: o le ata i le agavale o le Castle a Segovia, ma o nai ata ia o le moe a le Castle Castle. O le mea lea, e tofu uma lava ma manulele, ma o le toso e tutusa lava lanu. Ae o Siamani e le mafaitaulia isi fale tutusa, faatasi ai ma le maota o Neuschwanstein o le ata sili ona talafeagai mo le seti Disney . Faʻamolemole, Segovia, e foliga mai ua e sese.
05 o le 11
Sherry
Sherry o se vaiinu e fesootaʻi ma tinamatua Peretania uma, ma o le tele o ituaiga lauiloa e iai igoa Peretania, e pei o Harveys. O se ituaiga o sherry masani e taua o le "Bristol Cream", ae o ai na faalogo i se taulaga Sipaniolo e igoa ia Bristol? O le a le mea e fai mai ai Sipaniolo o sherry o le Sipaniolo?
E foliga mai? 100% moni. Sherry e sau mai le aai Sipaniolo o Jerez, e latalata i Cadiz, i Andalusia. O le faʻaliliuga Peretania e sau mai le igoa Arapi mo le taulaga, Sherish.
Aiseā la e mafua ai le Igilisi mo le tele o ituaiga? E sau lenei mea mai le malosi o Peretania i le eria. O ports iinei na taua tele mo fefaʻatauaiga ma Peretania, faʻapea foi ma mafuaaga faʻapolokiki-na sosola ese le au Protestant Huguenots mai Farani, lea na fesoasoani ai le Igilisi.
O lenei fesoʻotaʻiga na taʻitaʻia atu ai i se isi suiga faʻapisinisi faʻapitoa ...
06 o le 11
Iʻa ma meaʻai
Peʻa ma meaʻai ?! Mata e moni lenei mea? Mata e sili atu le lauiloa lauiloa i Peretania mai Sepania? E toatele tagata valea na fai mai o le ipu e tasi e sau mai Peretania o iʻa ma meaʻai-e faʻapefea ona sau mai Sepania?
E foliga mai? E pei ona taʻua i luga, sa malolosi fesoʻotaʻiga a Peretania ma sautesisifo o Sepania. Andalusia e lauiloa mo ona tagata Frei, faletua falai falai, ma o le mea pito sili ona lelei e mafai ona maua i Cadiz . Siaki le ata i le agavale-foliga masani? E foliga mai e pei o se iʻa Peretania ma se faleoloa, e ui lava i le tele o ituaiga o iʻa i lenei fale o Cadiz nai lo le mea e te maua i Peretania.
Ae ui i lea, o le faaipoipoina o iʻa falai ma le pateta falai e mautinoa lava e leʻi afua mai i Sepania. Pasefika Peretania e mai Belgium.
07 o le 11
Le Guitar Guitar
Atonu o le mea sili lea ona lauiloa i atunuʻu Sipaniolo faʻalogologo (e tele e faatatau i le kitara musika o le "guitarini Sipaniolo"). Ae e moni?
E foliga mai? E le finau lenei. E pei o le fusi, e leʻi fatuina le guita, na tupu ai. Ae sili atu ona taua le kitara tafaoga faaonapo nei i se Spaniard, Antonio Torres Jurado.
08 o le 11
O le Beret
O le beret e masani lava ona fesoʻotai ma se lanu eletise e manogi ai Farani o loʻo uuina se paʻu ma ofuina se manoa o aniani i lona ua. Ae e talafeagai lenei tala faʻatusa? Pe e mafai e le Sipaniolo ona tasi lenei?
E foliga mai? O le mea moni, e leai se tasi e finau i le mea moni e faapea o le beret o Basque. Ae o le Basque Country e lalataina Sepania ma Falani, faatasi ai ma leoleo mamoe Pyrenean e masani lava ona lauiloa i le amataina o le masani. Aʻo e leoleo mamoe i luga o se mauga malulu, atonu o le ai ai ni mea e sili atu ona taua i lou mafaufau nai lo oe i Falani poʻo Sepania (aemaise lava o tagata o loʻo fai mai e le o latou-e na o Basque ) o lea atonu e tatau ai ona tatou lafoaia faapena i ni tulaga le taua. Seʻio tatou tuʻuina atu lenei mea i Falani ma Sepania
09 o le 11
Le Mop
E foliga mai, o le mop o se mea fou Sipaniolo. Fai mai o le Spaniard Emilio Bellvis na mafaufau i le tuufaatasiga o nei mop-and-bucket.
E foliga mai? E masani lava ona i ai i le au tusitala faasolopito le tele o mea e le mautonu, erm, mop up, o lea e mafai ai ona tatou tuʻuina atu lenei mea ia i latou.
10 o le 11
Laulau lakapi
Afai e te tautala i le Igilisi i luga o se lakapi lakapi i Sepania, o nisi o loʻo i ai i le lotoifale ma le malosi malosi faʻale-agavaʻa (e le o na mea uma?) O le a tautevateva ia te oe ma taʻu atu o le taaloga o le Sipaniolo. Ae toatele i le lalolagi e manatu o le Siamani-i le uma, o le tele e taʻua o le foosball, mai le Siamani Fußball .
E foliga mai? Mo se amataga, seʻi o tatou faʻamaonia le igoa Siamani: e le o taʻua Fußball i Siamani, o le igoa lea mo soka, poʻo soka, i le lautele. O le igoa aloaia o le Tischfußball ("Lakapi lakapi"), pe sili atu foi, "Kicker". E leai se tasi na iloa pe aisea ua avatu ai e le gagana Peretania lenei suafa Siamani valea.
O le uluai pateni mo le lakapi lakapi e aofia ai le Spaniard, Alejandro Finisterre, e ui lava na te faʻamauina lana uo, Francisco Javier Altuna, ma le inisiua. Ae peitai, e foliga mai o le Sipaniolo na oso i luga le fana i luga o le patent luma-o le tele o le mea fou o le taaloga i se Briton, Evan Dube, po o se tagata Citroen worker Lucien Rosengart.
11 o le 11
O le Submarine
O le mea o loʻo taʻua i luga o le papa i luga o loʻo fai mai foi o le Sipaniolo na fatuina le vailaʻau.
O tagata tafafao ma tagata asiasi (ma le au maimoa vaʻalele) na moemiti i le faimalaga i lalo o le sami nai lo soo se tasi na manaʻo e alu i le masina. O lea, e le o se mea e ofo ai, o le isi lea na tofotofoina i tikeri eseese o le manuia e tagatanuu tagatanuu i le tele o tausaga. Ae o le fea atunuu e mafai ona mautinoa o latou na fatuina le vaʻavae e pei ona tatou iloa i le asō?
E foliga mai? O le uluai masini o le sami na faʻaleleia-tagata ma sa faia i le taimi o le Taua a Amerika, faatasi ai ma le fesoasoani a Falani, ae le o le Sipaniolo.
O le uluai vailaʻau e leai ni tagata na faʻaaogaina e le Farani. O le sousmarine na taʻua o le Plongeur , lea e foliga mai ia te aʻu e pei o se mea e te tatalaina ai lou goto.
O fea la e sau ai le Sipaniolo? O le mea moni lava, na latou fatuina le submarine muamua o le manava (o le Ictineo II , na liua i le vaʻalele i le 1867). Sa latou i tua foi o le Pera submarine, o le uluai eletise-eletise uma.
O le mea lea, ao avea le Sipaniolo o ni paionia i le faia o mea e sui, ma taʻua i latou o le 'inventors' o se valaau faigata.