Amish 101 - Talitonuga, Aganuu ma Faʻasalalau

Talafaasolopito o le Amish i Amerika

O tagata Amish i Amerika o se aulotu lotu tuai, o tupuga tuusaʻo o le Anabaptists o le senituri ono sefulu ma le ono o Europa. E le o fenumiai ma le upu Anti-Baptism, na luitauina e nei Anabaptist Kerisiano le toefuataiga a Martin Luther ma isi i le taimi o le Porotesano Toefuataʻiga, teena le papatisoina o pepe ao latou papatiso (pe toe papatisoina) o ni tagata matutua talitonu. Na latou aoaoina foi le tuueseeseina o le lotu ma le setete, o se mea e le o faalogo i ai i le seneturi 16.

Mulimuli ane na lauiloa o Mennonites, ina ua maeʻa le taʻitaʻi Anaanapist Dutch Menba Simons (1496-1561), na sosola solo se vaega tele o Anabaptists i Suitiselani ma isi nofoaga mamao o Europa e sosola ese mai sauaga faalelotu.

I le faaiuga o le 1600, o se vaega o tagata lotomaualalo taʻitaʻia e Jakob Ammann na vavae ese mai Mennonites Swiss, aemaise lava ona o le leai o se faʻamalosia malosi o Meidung, po o le aloese - faʻamalologaina o tagata le usitai poo le faatamala. Na ese foi i latou i isi mataupu e pei o le fufuluina o vae ma le le lava o le tulafono faatonutonu o ofu. O lenei vaega na lauiloa o le Amish ma, e oo mai i le taimi nei, o loo latou faasoaina pea le tele o talitonuga tutusa ma o latou tausoga Mennonite. O le eseesega i le va o le Amish ma le Mennonites o le tele lava lea o laei ma ituaiga tapuaiga.

Amish Settlements i Amerika

O le vaega muamua o Amish na taunuu i Amerika e tusa ma le 1730 ma nonofo i tafatafa ane o Lancaster County, Penisilevania, o se taunuuga o le 'faataitaiga paia' a William Penn i le faapalepale faʻalelotu.

O le Penisile Penis e le o se vaega pito i tele o Amerika Amish e pei ona masani ona mafaufau i ai. O Amish ua toʻa i le lua sefulu fa setete, Kanata, ma Amerika Tutotonu, pe tusa o le 80% o loo i Penisilevania, Ohio, ma Indiana. O le sili atu o le mafaufauga o Amish o Holmes ma tuaoi lata ane i le itu i matu o Ohio, e tusa ma le 100 maila mai Pittsburgh.

O le isi i le telē o se vaega o tagata Amish i Elkhart ma tuaoi lata ane i le itu i sasae o Indiana. Ona oo mai lea o le nuu Amish i Lancaster County, Penisilevania. O le numera Amish i le US numera e sili atu i le 150,000 ma le tuputupu ae, ona o le tele o le aiga (fitu tamaiti i le averesi) ma le ekalesia-sui auai o le faatumauina o le tusa ma le 80%.

Amish Poloaiga

I nisi o fua faatatau, e tusa ma le valu tulafono eseese i totonu o le Amish tagata, faatasi ai ma le toatele o loʻo fesoʻotai ma le tasi o tulafono faʻalelotu - Old Order Amish, New Order Amish, Andy Weaver Amish, Beachy Amish, ma Swartzentruber Amish. O nei ekalesia e galulue tutoatasi mai le tasi ma le isi ma eseesega i le auala latou te faia ai a latou tapuaiga ma taitaia o latou olaga i aso taitasi. O le Feagaiga Tuai Amish o le vaega sili ona tele ma o le Swartzentruber Amish, o se vaega o le Tulafono Tuai, o le sili lea ona puipuia.

Talafaasolopito o le Amish i Amerika

O vaega uma o le olaga o Amis ua taitaia e se lisi o tulafono tusitusia pe tautalagia, ua taʻua o Ordnung , lea o loo otooto mai ai faavae o le Amish faatuatua ma fesoasoani e faamatala le uiga o le avea ma Amish. Mo se tagata Amish, e mafai e Ordnung ona tataʻi toetoe lava o itu uma o le olaga o se tasi, mai le laei ma le lauulu le uumi o le faiga o laei ma togafiti faʻatoaga.

O le Ordnung e eseese mai i le alalafaga i le alalafaga ma faʻatonu e faʻatonu, o loʻo faʻamatalaina pe aisea e te vaʻai ai i nisi o Amish e tietie i taavale, ao isi e le talia foi le faʻaaogaina o moli paʻu.

Amish Ofu

Faailoga o lo latou faʻatuatua, o ituaiga o lavalava Amish e faʻamalosia ai le lotomaualalo ma le vavae ese mai le lalolagi. O le ofu Amish i se auala faigofie lava, aloese mai mea uma ae sili atu ona teuteu. O laei e faia i le fale o laʻau mama ma e sili ona paʻu i le lanu. Amish alii, i se tulaga lautele, fai ofu saʻo ma ofutino e aunoa ma ni tautaliga, lapotopoto po o taga. O pusa e leai ni mea faʻapipiʻi poʻo ni paʻu ma e ofuina i tagata e le tumau. Ua faasaina Belts, e pei o afu, o faamaʻi, ma totigilima. O ofutino alii e faʻapipiʻi i kuluma masani i le tele o faʻatonuga, ao ofu o ofutino ma fusi faʻamau faʻatasi ma matau ma mata.

O alii talavou e mama-vele ao le i faaipoipo, aʻo tane faaipoipo e manaomia ia tuu o latou ava ia ola. E faasaina mustaches. O tamaitai Amish e masani lava ona ofuina ni ofutino lanu ma laʻei umi ma se laʻei atoa, e ufiufi i se pulou ma se fata. Latou te le seleseleina o latou lauulu, ma fai i se pulu poʻo se pa i tua o le ulu o loʻo natia i se paʻu paʻepaʻe papaʻe po o se pulou uliuli. O laei e faʻapipiʻiina i ni pine saʻo poʻo ni mailei, o totini o fulufulu uli ma o seevae foi e uliuli. O tamaitai Amish e le faatagaina e ofuina ni laei mamanu po o ni teuteuga. O le Ordnung o le faatulagaga faapitoa a Amish e mafai ona faʻamaonia mataupu o lavalava pei o le umi o se laʻei po o le lautele o se uʻamea.

Technology & the Amish

O le Amish e tetee i soʻo se tekonolosi latou te lagona e faʻavaivaia ai le fausaga o le aiga. O mea taua e le amanaiaina e le isi oi tatou e pei o le eletise, televise, taavale, telefoni ma taʻavale ua avea o se faaosoosoga lea e mafai ona mafua ai le valea, faia ai le le tutusa, poʻo le taitaieseina le Amish mai a latou kulupu vavalalata ma, pei o lea , e le faʻamalosia pe talia i le tele o poloaiga. O le toʻatele o Amish e faʻapupulaina o latou fanua i masini tietie solofanua, nonofo i fale e aunoa ma le eletise, ma feoai solo i solofanua. E taatele i nuu o Amish e faʻataga ai le faʻaaogaina o telefoni, ae le o totonu o le fale. Nai lo lena, o le tele o aiga Amish o le a fefaasoaai se telefoni i totonu o se laupapa laupapa i le va o faatoaga. E i ai taimi e faʻaaogaina ai le eletise i nisi tulaga, e pei o le eletise eletise mo povi, moli moli eletise i luga o fagu, ma le faʻamafanafanaina o fale. O moli e masani ona faʻaaoga e avea o se punavai o le faʻaleleia o le eletise i ia tulaga. E le o se mea fou foi le vaaia o Amisa e faaaoga ai tekinolosi o le seneturi lona 20. E pei o le inline skates, sepepe e lafoai, ma siaki grill gas ona e le o faasaina faapitoa e le Ordnung.

Tekinolosi e masani lava o fea o le a e vaʻaia ai le eseesega sili i le va o Amish poloaiga. O le Swartzentruber ma Andy Weaver Amish e sili atu le malosi i lo latou faʻaaogaina o tekinolosi - o le Swartzentruber, mo se faʻataʻitaʻiga, e le faatagaina ai le faʻaaogaina o moli uila. O le Old Order Amish e itiiti se aoga mo tekonolosi faʻaonaponei ae ua faatagaina e tietie i taavale afi afi e pei o vaalele ma taavale, e ui lava e le mafai ona faʻatagaina i latou. O le New Order Amish faatagaina le faʻaaogaina o le eletise, faʻaaogaina o taavale, masini faifaatoaga faʻaonaponei, ma telefoni i le fale.

Aʻoga Amish & Aʻoga

O le Amish e talitonu malosi i aʻoga, ae naʻo le tuʻuina atu o aʻoaʻoga aloaia e ala i le vasega valu ma e naʻo latou lava aʻoga tumaoti. O le Amish e tuusaunoa mai le setete e faamalosia le auai i tua atu o le valu vasega e faavae i mataupu faʻalelotu, o le iuga o le 1972 US Supreme Court. E tasi le potu Amish aoga o ofisa tumaoti, o loʻo faagaoioia e matua Amish. O le aʻoga e faʻapitoa i le faitauga masani, tusitusi, numera ma mataʻitusi, faʻatasi ai ma aʻoaʻoga tau matata eseese ma fegalegaleaiga faʻasalalau i le talafaasolopito o Amish ma tulaga taua. O aoga foi o se vaega tele o le olaga faaleaiga, faatasi ai ma togafiti o faatoaga ma le tausiga o aiga ua avea o se vaega taua o le tuputupu aʻe o se tamaitiiti Amish.

Amish Family Family

O le aiga o le iunite sili lea ona taua i le aganuu Amish. O aiga tetele e toafitu i le sefulu tamaiti e taatele. E manino le vaeluaina o filifili i le feusuaʻiga i totonu o le aiga Amish - o le tamaloa e masani ona galue i le faatoaga, ao faia e le faletua le fufuluina, faamamaina, kuka, ma isi feʻau a le fale. E i ai tuusaunoaga, ae masani lava o le tama ua avea ma ulu o le aiga Amish. Siamani o loʻo tautala i totonu o le fale, e ui o le Igilisi e aʻoaʻoina foi ile aoga. Amish faaipoipo Amish - e le faatagaina se vaʻai. E le faʻatagaina le tetea ma o le valavala e seasea lava.

Amish Daily Life

Ua vavaeeseina e le Amiso i latou mai isi mo mafuaaga eseese faalelotu, e masani lava ona taʻua fuaiupu nei o le Tusi Paia e lagolago ai o latou talitonuga.

Ona oa latou talitonuga faalelotu, ua taumafai Amis e vavaeeseina i latou lava mai "tagata i fafo," i se taumafaiga e aloese mai faaosoosoga ma le agasala. Latou te filifili, nai lo lena, ia faalagolago ia i latou lava ma isi tagata o lo latou afioaga Amish i le lotoifale. Ona o lenei ola tutoatasi, ua le mafai e Amis ona maua le saogalemu poo le taliaina o isi ituaiga fesoasoani a le malo. O lo latou aloese mai faiga sauā i soo se ituaiga o lona uiga latou te le o galulue foi i le militeli.

O faʻapotopotoga Amish taʻitasi e faʻatinoina e se epikopo, faifeʻau e toʻalua, ma se tiakono - o tane uma. E leai se ekalesia tutotonu o Amisa. Faʻaauau sauniga i totonu o fale o tagata o le nuʻu lea o loʻo fau ai puipui ina ia faʻanoanoa ese mo faʻasalalauga tetele. Ua lagona e le Amish o tu masani e fusia faatasi ai augatupulaga ma maua ai se taula i aso ua mavae, o se talitonuga e faatonu ai le auala latou te faia ai tapuaiga lotu, papatisoga, faaipoipoga, ma falelauasiga.

Amish Papatisoga

O le Amish faʻatino le papatisoga matua, nai lo le pepe pepe, ma talitonu e na o tagata matutua e mafai ona faia ni faaiuga e uiga i lo latou lava olataga ma le tuuto i le ekalesia. Aʻo le i papatiso, ua faʻamalosia tamaiti talavou Amish e faʻataʻitaʻi le ola i le lalolagi i fafo, i se vaitau e taua o rumspringa , Pennsylvania Deutsch mo le "taamilo solo." O loʻo noatia pea i latou i talitonuga ma tulafono ao latou matua, ae o le tele o le le amanaiaina ma le faʻataʻitaʻiga ua faatagaina pe le amanaiaina. I le taimi lea o le toatele o le Amish talavou latou te faʻaaogaina le tulafono malie mo se avanoa i le tafaoga ma isi maliega lelei, ae o nisi e mafai ona laʻeiina "Igilisi," ulaula, talanoa i luga o telefoni feaveaʻi poʻo le tietie solo i totonu o taavale. E le gata i le taimi e talosagaina ai e le autalavou le papatisoga i le lotu pe filifili foi e tuua tumau le sosaiete Amish. O le toʻatele e filifili e nonofo Amis.

Amish Weddings

Amish faaipoipoga o ni mea faigofie, fiafiaga e aofia ai le nuʻu atoa Amish. Amish faaipoipoga e masani ona faia i Aso Lua ma Aso Tofi i le tautoulu o le tautoulu, ina ua maeʻa le seleselega mulimuli. O le faʻaipoipoina o se ulugalii e masani ona faalilolilo sei vagana na o ni nai vaiaso ao lumanaʻi le faaipoipoga pe a "faʻasalalau" o latou manaʻoga i le lotu. O le faaipoipoga e masani lava ona faia i le fale o matua o le faatoafaiava ma se sauniga uumi, sosoo ai ma se taumafataga tele mo malo valaaulia. O le faʻaipoipo e masani ona faia se ofu fou mo le faaipoipoga, lea o le a avea ma ona "ofu lelei" mo taimi masani pe a maeʻa le faaipoipoga. Blue o le lanu masani o laei o laei. E le pei o le tele o faaipoipoga i aso nei, e ui i lea, o Amish faaipoipoga e le aofia ai ni foliga, mama, fugalaau, tagata e faʻaaogaina poʻo ata. O masaniga fou e masani ona faaalu le faaipoipoga i le fale o le tina o le tina faaipoipo ina ia latou alapo i le aso na sosoo ai e fesoasoani e faamama le fale.

Amish Falelauasiga

E pei o le olaga, e taua tele le faigofie i le Amish pe a mavae le oti. O falelauasiga e masani ona faia i le fale o le ua maliu. O le sauniga o le falelauasiga e faigofie, e leai se faʻaaliga poʻo fugalaau. O pusa o ni pusa laupapa laupapa, e faia i totonu o le nuu. O le tele o nuʻu Amish o le a faʻatagaina le faʻaogaina o le tino e se tagata faʻapitonuʻu e masani i aganuʻu a Amish, ae leai se lanu e faʻaaogaina.

O se falelauasiga Amish ma le falelauasiga e masani ona faia i le tolu aso pe a mavae le oti. O le tagata ua maliu e masani lava ona tanumia i le fanuatanu o Amish i le lotoifale. Eliina peʻa. E faigofie mea maʻaleʻale, mulimuli i le talitonuga Amish e leai se tasi e sili atu nai lo le isi. I nisi o nuu Amis, e le o togitogigaina maa faaiu. Nai lo lea, o loʻo faʻapipiʻiina e le au faifeʻau a le 'auʻaunaga i le faʻasalalau e faʻamalamalama tagata o loʻo nofo i falelauasiga taitasi.

Suna

Sunning, poʻo lona uiga o le tuliesea mai le nuu o Amish mo le solia o taʻiala faʻalotu - e aofia ai le faaipoipo i fafo atu o le faʻatuatuaga. O le faiga o le taofiofi o le mafuaaga autu lea na vavaeeseina ai le Amish mai Mennonite i le 1693. A o le tagata e nofo i lalo, o lona uiga e tatau ona tuua a latou uo, aiga, ma olaga i tua. O faʻamatalaga uma ma fesoʻotaʻiga e vavaeeseina, e oʻo lava i tagata o le aiga. O le taofiofi e ogaoga, ma e masani ona manatu o se mea mulimuli pe a maeʻa lapataiga.