01 o le 03
'Ilio Holo I Kauaua poʻo le Tagaloa o Loo Iʻe i le Vai Matafe
Afai e te laki pe a e i Hawaii , e mafai ona e vaʻai i se moli monikeni.
O le monkeni monikeni Hawaii o se ituaiga lamatia, ma o loʻo i ai nei le faitau aofaʻi e tusa ma le 1,200. Na tofia aloaia e avea o se ituaiga lamatia i le aso 23 o Novema, 1976 ma o loʻo puipuia nei e le Tulafono o Vai Faʻanoanoa ma le Tulafono o Puipuiga o Mamame Mata.
E leai se aoga e fai atu, e le tusa ai ma le tulafono le fasioti, puʻeina, poʻo le faʻalavelaveina o se faʻamaonia monike. O le mafuaaga lea pe a maua se monk seal i luga o le matafaga i Hawaii, o leoleo ola poʻo isi tagata ofisa e puipuia le nofoaga ma le faʻaupuga a leoleo.
O tagata anamua na taʻua o le monk seal 'Ilio holo I kauaua (taifau e tafe vai) lea, pe a e mafaufau i ai, e tele le lagona talu ai latou te lei vaai i se faamaufaailoga muamua.
O le US Fish and Wildlife Service ua maua ai faʻamatalaga sili atu i luga o faʻamaufaʻailoga a Monk Monk:
"O se moli monkeli matua e masani ona sinasina pe enaena ma se lanu paʻepaʻe po o se samasama. E mafai e tagata matutua ona fua i soʻo se mea mai le 375 i le 500 pauna; o fafine matutua e sili atu le lapoa nai lo tama. ma mamafa i le 132 i le 198 pauna i totonu ole lima i le ono vaiaso.
O le igoa masani o le monketi e mafua mai ona paʻu o le paʻu e pei o le moa o le monk, ma ona e tele taimi na te faʻaaluina pe na o ni vaega toʻalaiti.
Latou te faʻaalu le tele o latou taimi i le vasa ae pei o le malolo i luga o matafaga oneone, ma o nisi taimi e faʻaaoga ai laufanua matafaga e fai ma malutaga mai le matagi ma timuga. O faʻamaufaʻailoga a Monk o tagata taʻalo tomai faapitoa ma eseese; tasi le faamaufaailoga na faamaumauina loloto i le loloto o le 66 ma le 96 fatoma (396 i le 576 futu). O le avefeʻau monketi e toʻa 51.2 taimi i le aso. O le umi o le soifuaga o le monkeni Hawaii e mai le 25-30 tausaga. "
02 o le 03
O Fea e te Vaʻaia i Latou
Mo le tele o tausaga, o le tele o nofoaga atonu e mafai ona e vaʻai ai i se moli monikoli Hawaii sa i luga o le motu o Kauai . O le motu e sili ona lata ane ia latou nofoaga autu e fafaga ai i totonu o motu i Northwestern (Aai o Nihoa i Kure Atoll i le Papahānaumokuākea Marine Memorial Monument). E masani ona latou vaaia le malolo i luga o le Matafaga o Poipu ma luga o tamai matafaga i luga o le talafatai o le Na Pali Coast .
I tausaga talu ai nei, ae ui i lea, ua iai faʻamaufaʻailoga a monikeni Hawaii i motu autu uma o Hawaii. I le masina o Me 2009, na faʻaalu ai e se tamaʻitaʻi monikoli Hawaii le igoa o Kermit le tele o le vaiaso atoa i luga o le oneone i le Queen's Beach i Waikiki . O lona vavalalata i faletua taʻutaʻua ma sailiga vaʻa na faia ai lona nofoaga e taofiofi ai se nofoaga lauiloa mo tafaoga.
O lea la, o le a le mea e tatau ia te oe, i le avea ai o se tagata asiasi ma le iloa pe ae mauaina se faamaufaailoga a se tagata Hawaii i le matafaga? Na maua e tagata o le Waikiki Improvement Association nisi o tali sili ona lelei i nisi o fesili e masani ona fesiligia e uiga i faʻamaufaʻailoga a monike.
Ua oti i latou i le matafaga?
Masalo e leai. O faʻamaufaʻailoga a Monk e masani ona "oso i luga" i luga o le matafaga po o paʻu papa e taofi ai le malolo mai le 'ai ma le aau, poʻo nisi taimi e tausi ai a latou tama.
O le a le mea e 'ai ai moli?
Sa maua e saienitisi faʻamaufaʻailoga monk e 'ai ai mea eseese e aofia ai iʻa laiti, lobsters, ma isi crustaceans. Monk seal e 'ai se LOT-o se tagata matua faamaufaailoga e mafai ona oʻo i le 400 lbs!
Pe tatau ona ou taumafai e tafe pe paʻi i se moa monkene?
Taumafai e aua le faalavelave i le faamaufaailoga; moli masini ua lauiloa e le o se tagata vavalalata vavalalata. E le tusa ai foi ma le tulafono le fasioti, pueina, poʻo le faʻalavelaveina o le faamaufaʻailoga i soʻo se auala i lalo o le Tulafono o Vai Faʻanoanoa ma le Tulafono o Puipuiga o Mamame Mata. O lona uiga o mea e pei o le paʻi, tietie, fafagaina, faʻailoga, poʻo se isi lava mea e faʻaleagaina ai le amio masani.
03 o le 03
Le Mea E Tatau Ona E Faia Pe a E Vaʻai i se Faʻailoga Moni Motu
O nisi nei o fesili e masani ona fesiligia:
O fea e mafai ona ou vaʻaia ai moli faamaufaailoga?
E ui lava o le nofoaga masani o faʻamaufaʻailoga o loʻo i ai i Matu i Matu i Sisifo, ae o loʻo maua nei i luga o Ausetalia Main Hawaiian. O se nofoaga lelei e tulaʻi vavalalata ai ma patino i moli monikoli o le Aquarium Waikiki, lea e lua faamaufaʻailoga ua ola mo le 20 tausaga talu ai.
O a ni mea taufaamataʻu sili i moli?
O faʻamataʻu sili i le faʻataʻitaʻi a le tamaʻitaʻi a Amerika e aofia ai le maualalo o le ola o tamaiti ona o le matelaina, faʻalavelave i meaʻai o le gataifale, faʻasalaga o tamaiti e ala i sharks, faʻamaʻi faʻamaʻi, ma fegalegaleaiga faaletagata i totonu o Hawaiian Islands. "Faʻalavelave tagata" o loʻo faʻamalamalamaina i le toe faʻaleleia o le fuafuaga e avea ma mea e faʻafiafia ai mea e faʻaaoga ai fagota ma le faʻalavelave tina-pup.
O le a se mea e mafai ona ou faia?
- Lipoti uma faʻasalalauga ma faʻalavelave i le laina moli faamaufaʻailoga: (888) 256-9840
- Lipoti faamaufaailoga vaaia: (808) 220-7802
- Fetufaai mea ua e aoaoina e uiga i nei manu ma pe faapefea ona puipuia i latou.
- Faʻamalie atu i le NOAA's Monster Response Program.