O fanua faʻalagolago i luga o le atunuʻu, ma e tusa ma le 120 faʻalapotopotoga o fanua i le Iunaite Setete. I Albuquerque, o le Sawmill Community Land Trust (SCLT) i le aufaipese a Sawmill o loʻo umiaina le 27 eka o fanua na faʻatau e le Aai o Albuquerque.
O loʻo taatia i saute o le I-40 ma le itu i matu o Old Town, o le eria o se faʻaoga o mea e nonofo ai, faʻatau pisinisi ma pisinisi.
Na tulaʻi mai le SCLT o se faʻalagolago ona o le itu na feagai ma le tele o luitau.
O fale leaga, fale lafoai ma solitulafono na tulai mai. Ae faatasi ai ma le naunautaiga a le nuu, na o mai tuaoi e foia faafitauli ma toe faafouina se nofoaga ua leva ona lauiloa ona o lona le amanaiaina.
Ae o le a le lelei e galue ai le fanua? Ma e manuia tagata lautele pe a maua e se vaega faʻavae e pei o le SCLT se fasi fanua? Vaavaai e vaʻai pe faʻafefea ona galue se tasi o alalafaga tausi mavaega.
Tulaga o iai nei
Faʻamatalaga
Albuquerque e aofia ai le tele o nai pitonuu laiti. O le tasi o le pito sili ona matutua o nei mea o loʻo iai i le Sawmill Area 2 . Na o le itu i matu o Old Town, o le vaiaai na tupu muamua i luga o le nofoa afi ma le pisinisi na o mai ai. Sa i ai lava se siamupini malosi, lea na tuuina atu i le tuaoi o lona igoa.
I le 1980, na amata ona suia mea. Old Town, i le taimi e latalata i fale ma faleoloa laiti, o le taimi nei o le parataiso a le faipisinisi. Ua faatupulaia tulaga faatauaina o meatotino. O tuaoi lata ane, o le taimi e iloa ai o latou fale tauagafau ma tulaga tauagafau, atonu e sosoo ma suiga.
I le vaitau o le 1990, o le eria na feagai ma le tele o luitau:
- O le Ponderosa Products Company e lata ane, o le vaʻavaʻa, o loʻo faʻamaʻi tagata.
- O le 27 eka o fanua avanoa na faʻamautuina i fale gaosi oloa gaogao, tusia ai faʻasalaga ma solitulafono.
- O tolauapiga e leai ni fale na faʻapupulaina i luga o le vaʻavai (taʻua o acequias), lea na le toe faʻaaogaina mo le faʻatoaga.
- Na faateleina le agamalu i tuaoi lata ane, e pei o le Old Town. Ae ui i lea, e maualalo tupe maua a tagata o le lotoifale, ma o loʻo tulaʻi lafoga.
Faʻaauau
O le SCLT o se kamupani tumaoti, leai se tupe (501c3) faʻapitoa na tuʻuina atu i le faia o fale taugofie mo tagata e maualalo tupe maua. O lo latou nuʻu ua fuafua e faʻatonuina o Arbolera de Vida, poʻo Orchard of Life.
- E ala i le fausia o se fanua tausi mavaega, o le nuu na faʻaleleia lelei le gaosiga ma le aai mo fanua o loʻo siomia ai i latou. Sa avea le tagatanuu ma malosiaga.
- I le taimi lava e leaga, o le vaega ua avea nei ma se faʻataʻitaʻiga mo suiga. Ina ua manaʻo le Asosi o le Neighborhood e fausia se fale e mafai ona taugofie, na liliu atu i le SCLT mo fautuaga.
- E le gata i lea, o le Wells Park Neighborhood Association na talosagaina le SCLT mo se fesoasoani i le fuafuaina lelei o lona lava tuaoi. O le umi o le eria na faʻataunuʻuina ma tagata e le oi ai, o le vaʻaia o Wells Park ua vaʻaia le toe faʻaleleia o fale laiti o le eria.
- Ua tuʻuina atu foi e le Pulega o Nofoaga Faitele a le Sawmill le vaʻa ma le tele o galuega manaʻomia. O le faʻatulagaina o le fuafuaga ma le faʻalapotopotoga i totonu o le nuʻu ua tuʻuina mai se laina o fuafuaga ma tagata tusiata fale mai le Iunivesite o Niu Mekisiko . O le SCLT o loʻo i ai se kamupanī totino, tagata o loʻo faʻatulagaina, ma sui o le au pulega.
- Ma mo le tasi tagata nofomau muamua, na faʻalauiloa ai e le SCLT se galuega faʻapolokiki. I aso ua leva, ina ua amata e Max Ramirez le Fono Faufautua a Sawmill, sa ia galulue ma se tamaitai talavou e igoa ia Debbie O'Malley . O O'Malley na vavaeina lona nuu i le faatulagaina o nifo e atiina ae le SCLT ma Arbolera de Vida. O ia o le Fono a le Aai mo le Itumalo Lua, lea o Arbolera de Vida o se vaega.
Faʻasologa
Ae mo mea lelei uma e faʻavaeina e le nuʻu, o loʻo i ai ni faaletonu. E tatau i le faʻalagolago ona mautinoa ua tuʻuina atu sui auai, pe o tagata e ona fale poʻo sui o le afioaga o loʻo manaʻo e faʻamautinoa le aʻafia o le nuʻu. E iai foi isi iloiloga:
- O le umiaina o se fale i le Arbolera de Vida e le agavaa i lē e ona i le fale i lalo o le fale.
- Faʻasalaga faʻapitonuʻu faʻapitoa i tagata sili ona le tagolima ma faʻapisinisi foi e avea ma fale taugofie. Ina ia maua se fale i totonu o le alalafaga, e tatau ona e agavaa e pei o le maualalo o tupe maua.
- O le faʻatuatuaina o le fanua e le faʻaumatia muamua ile fale. Afai e alu se tagata e ona le fale i se isi fale, o le tausi mavaega e tausisia pea le tiutetauave o le fale e leai se fale seia maua se isi tagata e ona. O le puleaina o le afioʻaga o lo o tauaveina ai tiute tauave i le lotoifale.
- O le faʻatauina o se meatotino e mafai ona tuʻuina atu se tagata e ona le fanua i le nofoaga mo le olaga. O mea tau meatotino e maualalo ifo nai lo le masani mo siosiomaga tuaoi. O fanua faʻalagolago e le faʻapogai ai le maualuga o le tauvaga.
- O fanua faʻalagolago o loʻo faʻatinoina e le komiti lea e aofia ai le toʻatele o tagata o le afioʻaga, e aofia ai tagata e ona fanua. O nisi taimi e le palota palota i auala e fiafia i ai le aiga, faia suiga e le mananao tagata e ona le fale.
O fea e Tu ai
E ui lava i luitau ma faʻafitauli, o le SCLT o loʻo vaavaaia le tuputupu ae o le alaalafaga. O le autu autu a le SCLT , Arbolera de Vida , poʻo le Orchard of Life, ua maeʻa ona lua vaega e tolu. O loʻo i ai nei i le gaosiga o le Vaega III.
A maeʻaeʻa le nuʻu e 27-eka, o le a aofia ai fale, faleoloa, nofoaga tutotonu, nofoaga sinia ma togalaau faʻapitonuʻu.
Vaega I o Arbolera de Vida:
- O fale uma e 23 o loʻo umia e le ana.
- O ofisa o le SCLT o loʻo i totonu o se tasi o fale o lenei vaega.
Vaega II o Arbolera de Vida:
- Tuuina atu 67 fale taugofie.
- Vaʻaia le faʻaopoopoga o Sawmill Lofts, 60 avanoa / totogi galuega totogi fale na maeʻa i le 2006. O Lofts o loʻo taulaʻi atu i le nuʻu ma o le ogatotonu o lona fale tele e maua ai avanoa mo mea faʻalapotopotoga.
- Aumai fanau i le mamanu mo le malae taʻavale o loʻo aulia.
- Amata le paka e lua eka, lea o le a aofia ai le savali ma auala uila. O le acequia galue (o le alavai) o le a faʻaaogaina mo le togalaau i le lumanai.
I le Vaega III, ua amata ona iloa e le vaʻaia ni suiga moni. Faʻasalaga I ma II ua latou aumaia fale fou i le eria, faatasi ai ma i latou, o tuaoi fou ma le tele o mea a tagata lautele.
E pei ona vaaia e le eria le tele o suiga mo le sili atu, e tasi le vaaiga e tumau pea. O loʻo vavalalata pea tuaoi ma o latou tuaoi ma nonofo vaʻalatalata ane lata ane e aofia ai paʻaga. O le Association Tuaoi Tuaoi o le Eria a Sawmill5, o loʻo taoto i sasaʻe ma le itu i saute o Arbolera, o loʻo i ai le lima i faaiuga uma, faatasi ai ma le tasi tagata o loʻo i le Komiti a le SCLT i taimi uma.
O loʻo faʻaauau pea ona tupu ma olaola le alalafaga.