O vai filemu o se tuugamau o vaa ma alii
Scapa Flow, le tino o le loloto o le vai na siosiomia e Sikotilani i Orkney Islands, o se taula mo le taua o vaʻa talu mai le taimi o Viking. Ua molimauina foi nisi o mea tetele ma sili ona leaga na tutupu i le lua Taua a le Lalolagi. O le asō, o le suauu o Sikotilani o se maneta mo faʻamatalaga faʻapitoa ma vaʻalele o talafaasolopito o loʻo toso atu i lona tuugamau ma ana taʻutaʻua WWI.
Le paʻu o le fusi Siamani
Ina ua maeʻa le Armistice o le Taua Muamua a le Lalolagi, e 74 vaa o le Siamani Maualuga Maualuga na faʻatonuina i Scapa Taʻaloga ina ia faia aʻo toe faʻatalanoaina le toe tuʻuina atu.
Na latou nonofo ai mo le 10 masina, ma avea ma tagata tafafao maimoa.
Aʻo oʻo mai le sainia o le toe faafoi aloaia, o Admiral von Reuter, le taʻitaʻiʻau a Siamani, na sauniuni e faʻaumatia lana galu nai lo le paʻu i lalo o le pule a Peretania. I le aso 21 o Iuni, 1919, ma le tele o vaʻalele a Peretania na alu ese atu, na ia tuʻuina atu le poloaiga e sulu le vaa. E 74 uma na o ifo i minute. O le mea sili ona leaga o vaa vaa i le talafaasolopito.
E ui o le tele o vaa na aveesea i le 1920, e valu vaʻa o le au Siamani o loʻo tumau pea i Scapa Flow, ma avea ai ma se tasi o nofoaga aupito sili ona taua ma taʻutaʻua a le vaʻalele a Europa.
O le tele o tagata Siamani sa i ai i le matafaga ina ua goto le fusi o Siamani. Sa i luga o le au faletua vaa ma na laveaʻi uma. O se taʻavale i se tasi vaega o le Vaʻaia o loʻo faʻaalia ai se faʻalavelave tele o tagata.
Le paʻu o HMS Royal Oak
I le amataga o le Taua Lona II o le Lalolagi, o se vaega tele o le Royal Royal Navy na faʻatutuina i lona autu autu, Scapa Flow.
I le po o Oketopa 13, 1939, na ulufale atu ai le U-vaa Siamani i totonu o le Vaalele e ala atu i lona faitotoa i sasae. Na osofaia ai le HMS Royal Oak, o se vaʻa na faʻaaogaina e avea ma fale le tumau mo nofoa faʻataʻavalevale i luga o Orkney. E tusa ma le 1,400 i luga o le vaa, 833 na maliu ina ua sosolo ma paʻu le vaa. I le taimi nei, o le Royal Oak site o loʻo puipuia le tuugamau o le taua, ua faailogaina e se paʻu ma se suauʻu suauʻu lea e faʻaauau pea ona tupu.
O le agai i sasaʻe i Scapa Flow na faʻamaonia i le fausiaina o le Churchill Barriers lea o loʻo lagolagoina nei se auala i le va o le Orkney ma le motu laiti o Burray ma South Ronaldsay.
Ina ia faʻafefe pe leai foi le faʻamaʻapeʻaina o siamani
O le tele o nofoaga o Orkney e faʻaogaina ai le faʻaogaina o auala e faʻatautaia ai le vaʻaia o le au Siamani ma le laʻau ma le faʻailoa a Scapa Flow:
- O le Scapa Flow Diving Centre o loʻo faʻatautaia se vaa mo le fagogota, faʻafefe ma le mataʻituina o le Failauga.
- O le Scapa Scuba o se pADI e faʻasolo ai le fale ma faleoloa. Latou te ofoina atu pipiʻi taʻiala, mea faigaluega mea faigaluega, toe faʻaleleia o soʻo ma aʻoaʻoga Nitrox.
- O le Nofoaga Faʻasaina o le Suavai Lelei Ua tuʻuina atoa se vaa vaʻavaʻa mo Scapa Flow charters ma ave le Nitrox mo i latou e agavaa e pamu.
E tusa lava pe e te le solomuli, e mafai lava ona e suʻesuʻe Scapa Flow i lalo o le vai e ala i le fesoasoani a se taavale faʻaaogaina mamao (ROV). O le faʻailoaina o malaga a le vaa e tolu itula o maimoa a Scapa Flow, faʻamaualuga i le faʻaitiitia o la latou ROV e suʻe se tasi o paʻu a Siamani. O le taamilosaga atoa e aofia ai avanoa e latalata atu ai i le atigipusa aumalaga a Orkney, e pei foi o moa, blackbacks, gannets, guillemots ma arctic terns.