E oo lava mo se konetineta e 54 atunuu ese lava , o Aferika e tele gagana. E faʻatusatusaina o le va o le 1,500 ma le 2,000 gagana o loʻo tautalagia iinei, e toatele i a latou lava seti o gagana eseese. Ina ia atili atili fenumiai, i le tele o atunuu o le gagana aloaia e le tutusa ma le gagana gagana - o lona uiga, le gagana e tautalagia e le toatele o ona tagatanuu.
Afai o loʻo e fuafuaina se malaga i Aferika , o se mea lelei le suʻesuʻeina uma o le gagana aloaia ma le gagana gagana o le atunuu poʻo le itumalo o loʻo e malaga i ai.
I lenei auala, e mafai ona e taumafai e aʻoaʻo ni nai upu poʻo fuaitau muamua ae leʻi alu. E mafai ona faigata lenei mea - aemaise lava pe a le tusia se gagana i le telefoni (pei o Afrikaans), poʻo le aofia ai faʻasalalauga (pei o Xhosa) - ae o le faia o le taumafaiga o le a matua talisapaia e tagata e te feiloai i au femalagaaiga.
Afai o loʻo e faimalaga atu i se faʻailoga (e pei o Mozambique, Namibia poʻo Senegal), o le ae iloa o gagana Europa e mafai foi ona faʻaaogaina - e ui ina saunia mo Portuguese, Siamani poʻo Farani e te faʻalogo i ai iina e ese le ese nai lo Europa. I totonu o lenei tusiga, tatou te tilotilo i gagana aloaia ma sili atu ona tautatala mo nisi o malaga pito i luga o Aferika , faatulagaina i le faasologa o le pi faitau.
Algeria
Avanoa Faʻasalalau: Faʻataʻitaʻiga Faʻaonapo Nei ma Arazight (Berber)
O gagana sili ona tautatala i Algeria o Arabic Arabic ma Berber.
Angola
Gagana Igoa: Potukale
Potukale e tautalaina o se gagana muamua pe lua foi na o le sili atu ma le 70% o le faitau aofaʻi. E tusa ma le 38 gagana Aferika i Angola, e aofia ai Umbundu, Kikongo ma Chokwe.
Benin
Gagana Igoa: French
E 55 gagana i Benin, o le sili ona lauiloa o Fon ma Yoruba (i saute) ma Beriba ma Dendi (i matu).
Faʻasalalau Farani na o le 35% o le faitau aofaʻi.
Botswana
Gagana Igoa: Igilisi
E ui lava o le Igilisi o le gagana tusitusi muamua lea i Botswana, o le toatele o le faitau aofai e tautala ia Setswana o la latou gagana.
Cameroon
Gagana Aloaia: Igilisi ma Farani
E toetoe 250 gagana i Cameroon. O gagana aloaia e lua, o le Falani e sili atu ona lautele ona tautalagia, ae o nisi gagana taua i le itulagi e aofia ai Fang ma Cameroonian Pidgin English.
Cote d'Ivoire
Gagana Igoa: French
Farani o le gagana aloaia ma le gagana franca i Cote d'Ivoire, e tusa pe tusa ma le 78 gagana gagana e tautatala ai.
Aikupito
Gagana Faʻasalalauga: Faʻataʻitaʻiga Faʻaonaponei Modern
O le gagana gagana Aikupito o le Arabic Arabic, lea e tautalagia e le toʻatele o tagata. Faʻa-Peretania ma Farani e taatele i totonu o taulaga.
Ethiopia
Igoa aloaia: Amharic
O isi gagana taua i Itiopia e aofia ai Oromo, Somali ma Tigrinya. FaʻaPeretania o le gagana sili ona lauiloa i gagana.
Gabon
Gagana Igoa: French
E sili atu ma le 80% o le faitau aofaʻi e mafai ona tautatala Farani, ae sili ona faʻaaogaina le tasi o gagana 40 e pei o la latou gagana. O nei mea, o le mea sili ona taua o Fang, Mbere ma Sira.
Ghana
Gagana Igoa: Igilisi
E tusa ma le 80 gagana eseese i Ghana. FaʻaPeretania o le gagana saʻo, ae o le malo e lagolagoina foi gagana e valu Aferika, e aofia ai Twi, Ewe ma Dagbani.
Kenya
Tusiga Aloaia: Swahili ma le Igilisi
O gagana aloaia uma e lua o se gagana franca i Kenya, ae o le lua, o le Swahili o le sili ona lauiloa.
Lesotho
Gagana faʻapitoa: Sesotho ma le Igilisi
E sili atu ma le 90% o tagata o Lesotho e faʻaaoga Sesotho o se gagana muamua, e ui lava e faʻamalosia le gagana lua.
Madagascar
Gagana faʻapitoa: Malagasy ma Farani
Malagasy o loʻo tautalagia i Maakasa , e ui e toatele tagata e tautatala Farani e pei o le gagana lona lua.
Malawi
Gagana Igoa: Igilisi
E 16 gagana i Malawi, lea o le Chichewa e sili ona lauiloa.
Mauritius
Gagana Faʻatasi: French ma le Igilisi
O le toʻatele o Maurititia o loʻo tautala i Mauritian Creole, o se gagana e faavae tele i le Farani ae e maua foi ni upu mai gagana Peretania, Aferika ma Aferika i Saute.
Morocco
Gagana Faʻasalalauga: Faʻataʻitaʻiga o le Modern Arabic Arabic ma Amazigh (Berber)
O le gagana sili ona lauiloa i Morocco o le Arabic Arabic, e ui lava o Farani o se gagana lona lua mo le tele o tagatanuu aʻoaʻoina o le atunuu.
Mozambique
Gagana Igoa: Potukale
E 43 gagana e tautalagia i Mozambique. O le tele o gagana e tautalagia o le faaPotukale, sosoo ai ma gagana Aferika e pei o Makhuwa, Swahili ma Shangaan.
Namibia
Gagana Igoa: Igilisi
E ui i lona tulaga o le gagana aloaia a Namibia, e itiiti ifo ma le 1% o Namibian e tautatala i le Igilisi e avea ma la latou gagana. O le gagana sili ona tautalagia o Oshiwambo, sosoo ai ma Khoekhoe, Afrikaans ma Herero.
Nigeria
Gagana Igoa: Igilisi
Nigeria o le fale e silia ma le 520 gagana. O le tele o gagana e aofia ai Igilisi, Hausa, Igbo ma Yoruba.
Rwanda
Tusiga Aloaia: Kinyarwanda, Farani, Peretania ma Swahili
Kinyarwanda o le gagana gagana a le toatele o tagata Rwanda , e ui lava o le Igilisi ma le Farani o loʻo malamalama lautele i le atunuu atoa.
Senegal
Gagana Igoa: French
O Senegal ei ai gagana e 36, o le gagana lautele o Wolof.
Afelika i Saute
Gagana Faʻatasi: Afrikaans, Igilisi, Zulu, Xhosa, Ndebele, Venda, Swati, Sotho, Northern Sotho, Tsonga ma Tswana
O le tele o Aferika i Saute e lua gagana ma e mafai ona tautatala a itiiti mai e lua ni gagana aloaia e 11 a le atunuu. Zulu ma Xhosa o gagana masani ia a le tina, e ui lava o le tele o tagata e malamalama i le Igilisi.
Tanzania
Tusiga Aloaia: Swahili ma le Igilisi
O le Swahili ma le Igilisi o ni gagana masani i Tanzania, e ui e toatele tagata e mafai ona tautatala Swahili nai lo le tautala Igilisi.
Tunisia
Gagana Igoa: Tusitusi Arapi
E toetoe lava o tagata uma o Tunisia e tautatala i le gagana Arabic, ma Farani o se gagana lua masani.
Uganda
Gagana Igoa: Igilisi ma Swahili
Swahili ma le Igilisi o gagana masani i Uganda, e ui lava o le toʻatele o tagata e faʻaaoga gagana faʻa-le-gagana a latou gagana. O le sili ona lauiloa e aofia ai Luganda, Soga, Chiga, ma Runyankore.
Zambia
Gagana Igoa: Igilisi
E silia ma le 70 gagana eseese ma gagana i Zambia. E fitu e aloaia aloaia, e aofia ai Bemba, Nyanja, Lozi, Toga, Kaonde, Luvale ma Lunda.
Zimbabwe
Gagana Aloaia: Chewa, Chibarwe, Igilisi, Kalanga, Koisan, Nambya, Ndau, Ndebele, Shangani, Shona, gagana faʻailoga, Sotho, Tonga, Tswana, Venda ma Xhosa
Mai gagana 16 a Zimbabwe, aloaia, Shona, Ndebele ma le Igilisi e sili ona lauiloa.
O lenei tusiga na faafouina e Jessica Macdonald i le aso 19 Iulai 1922.