A o le 2016 Taaloga Olimipeka - o le a faia i Rio de Janeiro, Pasila - latalata mai, o le atugaluga e uiga i le Zika virus e faaauau pea ona tulai. Ua pagatia le aai i le faʻamaʻi, lea na fesootaʻi atu i ni faaletonu matuia o fanau na fananau mai i matua mamaʻi. O le iʻuga, o nisi tagata taʻavale ma tagata femalagaaʻi o loʻo filifili e faʻavaʻa ia taaloga ona o le fefefe i le faʻasagaina o le siama aʻo asiasi atu i le atunuu i Saute Amerika, ao isi e faʻatautaia le faʻatauina o inisiua femalagaaʻi e aofia ai a latou tupe teufaafaigaluega.
Ae, e foliga mai e tatau ona e faitauina faʻataʻatia lelei lau pepa inisiua, aua e foliga mai e le o puipuia uma Zika.
O aʻu o se faufautua tele o inisiua femalagaaʻi mo tagata malaga femalagaaʻi aemaise lava, e masani lava ona maua ai nisi o faʻamatalaga taua mo i matou e masani ona asiasi atu i nofoaga vavalalata e sili atu le maualuga o lamatiaga ma o le tau o le aveeseina e mafai ona taugofie. O se tasi o vaega autū o le toetoe lava o soʻo se inisiua femalagaaiga o le mea ua lauiloa o le "faʻamalologa malaga". O le mea moni, o lenei vaega o le faiga faavae e mautinoa ai o le a toe maua lau tupe pe a faʻailoa lau faletua ona o nisi mafuaaga. Mo se faʻataʻitaʻiga, afai e aʻafia e se faʻalavelave faʻafuaseʻi le mea e te alu i ai, ma e filifili le tagata tafafao maimoa e le saogalemu le i ai iina, e mafai ona latou toso le polo i luga o le malaga atoa. I lenei tulaga, o lau kamupanī inisiua malaga o le a toe totogiina oe mo le tau o le malaga, e puipuia ai oe mai le ono leiloloa le faitau afe o tala.
Le fiafia lelei? Ia, o le faafitauli o le tele o na tulafono o le a le aofia ai au tau pe afai e te faʻailoaina le malaga. O se mea lenei na maua e le au faimalaga talu ai nei ina ua latou aʻoaʻoina e uiga ia Zika, ma latou filifili ai e le saogalemu mo i latou le asiasi atu i nofoaga na pisia. O nisi o na tagata femalagaaʻi e aofia ai tina faʻamoemoe, faʻapea foʻi ma ulugalii oeo loʻo maitaga.
O aʻafiaga ia latou fanau e leʻi fananau mai o nisi taimi e maualuga le maualuga, o le mea lea na faia ai le faaiuga ina ia le faʻaauau la latou malaga, e mulimuli lava i le fautuaga a latou fomaʻi.
O nisi o nei alii ma tamaitai na faatauina le inisiua malaga e aofia ai a latou malaga, ae e masani lava ona le taliaina faʻamalologa malaga ona o le mea na filifili ai ē na umia pepa faʻavae e le lamatia le asiasi atu i le taunuʻu na oi latou lava. I se isi faaupuga, afai e te filifili e faʻamaonia lau fuafuaga, aua le faʻamoemoe o le kamupani inisiua e totogi au tau. Mo le tele o nei kamupanī, o le aloese mai se siama atonu o le Zika e le o se mafuaʻaga talafeagai e faalēaogāina ai se malaga ma nofo i le fale, o le mea lea e le o totogiina ai i luga o faiga faʻavae na faʻatau.
E i ai se tuusaunoaga i lenei tulafono. O nisi kamupani inisiua femalagaaʻi - e pei o Travel Guard - tuʻuina atu le mea ua lauiloa o le "faʻaaogaina mo soʻo se mafuaʻaga". O lenei mea e mafai ai e oe ona toe toe totogi mo se vaega o tupe faʻaalu o lau malaga pe afai e faalēaogāina. O lenei ituaiga o inisiua e mafai ai foi ona e toe foʻi i fafo mai au malaga malaga e aunoa ma ni fesili ua e fesiligia, e faʻafesoʻotaʻi atili ai le tagata.
A o oe mafaufauina, o loʻo i ai ni nai avanoa e "faalēaogāina mo soʻo se mafuaʻaga" faʻapipiʻi.
Mo se faʻataʻitaʻiga, e taugata le tau e tusa ma le 20% sili atu nai lo inisiua femalagaaiga masani, ma e masani lava e le toe totogiina oe mo le malaga atoa. Nai lo lena, e te maua se vaega o le tupe, ma o le tele o tagata femalagaaʻi e tusa pe tusa ma le 75% o le aofaʻiga o le tau o se malaga na ufiufi. E ui e le o se toe totogiina atoatoa o au tupe faʻaalu, e sili atu nai lo le le toe maua o se tupe, o le tulaga lea mo le tele o tagata faimalaga e saili e aloese mai Zika i le taimi lava lena.
Afai e te maʻi ile Zika virus aʻo e faimalaga, ole tele o inisiua e aofia ai soʻo se tupe alu faʻafitauli faafomaʻi atonu e tulaʻi mai. O le faafitauli, o le toʻatele o tagata e faʻatau le Zika e le faʻaalia soʻo se faailoga, ma o se taunuuga latou te le manaʻomia ni togafitiga faafomaʻi. O lea la, o avanoa e tusa lava pe e te maʻi, atonu o le a le iloa pe o le a le lava le malosi e maua ai soʻo se ituaiga o gaioiga.
E ui i lea, e lelei le iloa o le falemaʻi e tatau ona manaʻomia.
E pei o taimi uma, ia mautinoa e faitau le lelei o lau pepa inisiua ma fai ni fesili patino e uiga i le mea e fai ma e le 'ufiufi. E taua le iloa muamua o le i ai pe leai foi se faiga faʻavae e fetaui ma ou manaʻoga, e mafai ona faamaonia ai le taua tele i lou soifua maloloina ma faʻamaeʻaina e laveai oe afe afe tala.