O Mali o se nuʻu mativa ma manaia i Aferika i Sisifo ma se talafaasolopito mauoa tele. O le Vaitafe o Niger e oʻo atu i le Vaomatua Sahara o Mali, ma o loʻo tumau pea a latou fefaʻatauaʻiga i luga o vai i aso nei. Ae ui i lea, o malo manuia o toeaina ua nafa ma le fausia o aai taua e pei o Timbuktu ua mou atu. O taʻavale suauu o loʻo faʻaauau pea a latou ala anamua, ae o lenei o le tamaoaiga o le atunuʻu o loʻo taoto i lona tupuaga tupito ma le faʻailoga faaleaganuu.
Maliu i Dogon eria o le fale mitamita foi lea o se tasi o ata sili ona viia ma matagofie o musika a le lalolagi.
NB: O le tulaga faʻapolokiki i le taimi nei i Mali ua manatu e matua le mautonu, ma e maualuga le lamatiaga o osofaiga a le au faatupu faalavelave. I le taimi nei, ua fautuaina e le US ma le malo o Peretania e uiga i malaga le taua i le atunuu. Pe a fuafua malaga i le lumanaʻi, faʻamolemole siaki faʻasalalauga faʻataʻitaʻi ma le faʻaeteete mo faʻamatalaga lata mai.
Nofoaga:
Mali o se atunuʻu lauʻeleʻele i Aferika i Sisifo, e latalata i Algeria i matu ma Niger i sasaʻe. I le itu i saute, e vaeluaina tuaoi ma Burkina Faso, Côte d'Ivoire ma Guinea, aʻo Senegal ma Mauritania o latou tuaoi tuaoi i sisifo.
Faʻafanua:
O le vaega atoa o Mali e aofia ai le sili atu i le 770,600 maila faatafafa / 1.24 miliona sikuea kilomita. I le vavalalata, e tusa ma le faalua le tele o Falani ma e na o le lua faalua le tele o Texas.
Capital City:
Bamako
Faitau aofaʻi:
E tusa ai ma le CIA World Factbook, o le faitau aofaʻi o Mali na tusa ma le 17.5 miliona i le masina o Iulai 2016.
O le tele o tagata faʻapitoa o tagata Bambara, ma e 34.1% o le faitau aofaʻi o tagata, ae 47.27% o le faitau aofaʻi o loʻo paʻu i le 0 - 14 tausaga.
Gagana:
O le gagana aloaia a Mali o Farani, peitaʻi o Bambara o loʻo avea ma franca language gagana. E 14 gagana a le atunuu, ma e silia ma le 40 gagana ma gagana gagana.
Lotu:
O Islama o le lotu sili lea o Mali, ma e sili atu ma le 94% o le faitau aofaʻi o le atunuu ua taʻua o le Muslim. O le toʻatele na totoe o loʻo umia talitonuga Kerisiano poʻo Animist.
Tupe:
O le tupe a Mali o le West African CFA Franc. Mo fesuiaiga lata mai, ia faʻaaoga lenei tagata moni tupe faaliliu.
Tau:
Ua vaevaeina Mali i ni vaega tetele se lua - o le itulagi Sudanese i saute, ma le itulagi Sahelian i matu. O le mea muamua e sili atu ona sili atu le taufetuli nai lo le taimi mulimuli i le vaitau timuga , lea e amata ia Iuni ia Oketopa. O masina mai ia Novema e oʻo ia Fepuari e masani lava e malulu ma malulu, ao faʻavevela le vevela i le va o Mati ma Me.
Le taimi e alu ai:
O le vaitau malulu, mafanafana (Novema ia Fepuari) e masani lava o le taimi aupito sili lea e asiasi ai i Mali, ona e manaia le vevela ma ua toetoe lava a leai se timu. Ae ui i lea, o lenei taimi e aofia ai foi le tafaoga o tafaoga tafafao, ma o fua faatatau e ono maualuga atu o se taunuuga.
Manatu Taua:
Djenné
I totonu o le ogatotonu o Mali, o le aai lauiloa o Djenné sa lauiloa e avea o se nofoaga tau fefaatauaiga ma o se malosi malosi o sikolasipi faa-Islam. I aso nei, e mafai e se tasi ona faʻatau atu mo meaʻai i le lanu lanu a le taulaga, poʻo le tutu ma le maofa i luma o le Mosque Tele, o loʻo taofia ai le tulaga o le lalolagi sili ona tele o le palapala.
O luga o le oneone o le Bandiagara Escarpment e tulaʻi mai i le 1,640 futu / 500 mita mai le fola o le vanu ma ua lisiina o se UNESCO Heritage Site. O le faʻataʻatiaga o le itulagi o le itulagi ua avea o se nofoaga tulaga ese e suʻesuʻe ai i vae, aʻo le masaniga a Dogon o loʻo fausia i totonu o papa, o se faʻataʻitaʻiga e le mafaaseseina o le aganuu Malian.
Timbuktu
Faʻaaogaina e pei o se synonym mo mea mamao ma fafo atu, o le fabled Timbuktu o se tasi lea o nofoaga sili ona taua o le aʻoga a le lalolagi. O le asō, o le tele o lona mamalu muamua ua mou atu, ae o le tele o faletapisi maualuluga ma se mealilo faalilolilo o tusitusiga anamua ua tumau pea ina ia mautinoa ai o se nofoaga e sili ona fiafia i ai.
Bamako
O le laumua o Mali o loʻo taoto i luga o auvai o le Vaitafe o Niger ma o le lanu uma ma le mataʻutia o le ae faʻamoemoeina mai se taamilo i le aai i Aferika i Sisifo.
Mo le tagata malaga mai, o le nofoaga lelei lea e faʻatautaia ai maketi i maketi o auala, e taumafai ai i le lotoifale ma suʻesuʻe le aganuʻu a le atunuʻu, ma faʻatofu ai i le musika lauiloa a Mali.
Maua I
O le muaʻi lauiloa o le Malae Vaʻalele a Bamako-Sénou, o le Malae Vaʻalele a Modibo Keita o le faitotoa autu lea a Mali. E tusa pe tusa ma le 9 maila / 15 kilomita mai le taulaga o Bamako, ma e tele nisi o avega e aofia ai Air France, Ausetalia Airlines ma Kenya Airways. Toeitiiti lava o tagata asiasi faavaomalo (sei vagana ai i latou o loʻo i Aferika i Sisifo) o loʻo manaʻomia se visa e ulufale ai i Mali. O nei mea e tatau ona maua muamua mai lau ofisa mai Malian lata ane.
Manaoga Fomai
O tagata asiasi uma i Mali e tatau ona tuʻuina atu se faʻamaoniga o tui puipuia o le Yellow Fever. Zika Vailaau faʻasolosolo, ma fafine maʻitaga (poʻo na fuafuaga e maʻitaga) e tatau ona feutagai ma a latou fomaʻi aʻo leʻi faia ni fuafuaga e asiasi i Mali. A le o lea, o tui ua fautuaina e aofia ai le Typhoid ma le Hepatitis A, ae o loʻo fautuaina foi togafitiga anti- malaria . Mo nisi faʻamatalaga, siaki le Nofoaga Tutotonu mo le Puipuia o Maʻi ma le Puipuia.
O lenei tusiga na faafouina ma toe tusia i se vaega e Jessica Macdonald i le aso 30 o Setema 2016.