Faʻafefea ona Faʻamatala Fasifuaitau Faamanatu i le Gagana Igoa
E lei faamanatuina e tagata Hawaii le Kerisimasi ao lei taunuu mai ni faifeau Porotesano mai Niu Egelani lea na muamua faʻafeiloaia aso malolo i tagata Samoa. O le iʻuga, o le tele o upu ma fuaitau e leai ni gagana Samoa e tutusa lelei na faaliliuina i le telefoni.
Mele Kalikimaka o le faaliliuga faaonaponei o le "Merry Christmas" i le gagana Hawaii. Bing Crosby lauiloa se pese lauiloa a le Kerisimasi i le igoa e tasi, o lea afai e te galo ona fai atu "Merry Christmas" i lau tafaoga, ia manatua le pese "Mele Kalikimaka."
O le isi fuaitau taua e manatua i le taimi o lenei meaalofa foaʻi meaalofa o le faʻafetai nui lava , o lona uiga "faafetai tele lava." Pe o oe e togafitia i se taumafataga i se faleaiga a le Hawaii pe tuʻuina atu foi se meaalofa faaleaganuu, fai mai o le agalelei o se auala sili lea e faʻaalia ai lou faʻafetai mo le agalelei.
O le Talafaasolopito o Winter Winter Holidays
O le uluai Kerisimasi Kerisimasi sa faia i le 1786 ina ua taʻavale le kapeteni George Dixon i le motu o Kauai faatasi ai ma le auvaa o lana vaa faʻatau, le Queen Charlotte. I le vaitau o le 1800, o le aganuʻu na faʻaaogaina o se ofo o le agalelei i totonu o tagata ma se faʻafetai mo ituaiga tagata Samoa.
O le Kerisimasi i sisifo ma le Tausaga Fou ua paʻu i le taimi lava lea e tasi o le tausaga na faamamaluina ai e le mamalu o Samoa le lalolagi mo le tuuina atu ia i latou o le tele o meaai e ala i le le faatagaina o taua po o feteenaiga e tupu. O lenei vaitaimi o le malologa ma le tausamiga sa taʻua o le Makahiki (mah-kah-HEE-kee) ma tumau mo le 4 masina.
Talu ai ona o le tausaga e uiga i le "tausaga", o le faaupuga Samoa mo le "Fiafia Fou Tausaga" na avea ma "Hauʻoli (fiafia) Tausaga (tausaga) Fou (fou)" (how-OH-lee mah-kah-hee-kee ho). Aʻo latalata faʻatasi le Kerisimasi ma le Tausaga Fou, e mafai foʻi ona e fai mai " Mele Kalikimaka ma le Hauʻoli Makahiki Hou ," poʻo le "Merry Christmas ma se New Year fiafia."
Upu Taua ma le Fasifuaitau a Samoa
A e asiasi i Hawaii i lau aso Kerisimasi, e mafai ona e faʻalogo i nisi o tagata o le lotoifale e faʻaaoga nisi o motu mo mea faʻapitoa masani. Mai le Ahiahi Kalikimaka (Kerisimasi) i le mataʻu (teuteu), upu Samoa mo le vaitau o aso malolo e aofia ai:
- Aʻaihi Kalikimaka - Vaeluaga o le Kerisimasi
- Atua - Atua
- Alofa - alofa
- Anela - agelu
- ese puehuehu - snowflake
- Hau kea - kiona
- Hauʻoli - fiafia poʻo le fiafia
- Hoku - fetu
- Iesu Keriso - Iesu Keriso
- Kanakaloka - Santa Claus
- Kanake - lole
- Kaumahana - mistletoe
- Kawaʻu
- Laʻau Kalikimaka - Laʻau Kerisimasi
- Lei - lagi po o se mea
- Leinekia - reindeer
- Makana - meaalofa
- Malu - filemu
- Menehune - elf
- Popohau - kiona
- Wehi - teuteuga
O le iloaina o nei upu ma fasifuaitau o le a fesoasoani ia te oe e fetaui ma tagata o lau malo i lau tafaoga mo le taumalulu o lau Hawaii. Faʻasalalau le fiafia fiafiaga, manaʻo ia oe uo fou "Mele Kalikimaka," ma e mautinoa e fiafia i lau lava Kerisimasi Kerisimasi.
E le gata i lea, aua e te misia le sauniga o le Honolulu City Lights tausaga i Honolulu Hale (City Hall) pe afai oe asiasi i le motu o Amerika pe siaki isi mea fiafia i le toeitiiti o isi motu uma i le taimi o le aso malolo.