O le Tala i tua o le Santos o Puerto Rico

Savalivali faataamilo i faleoloa o Old San Juan ma ua e fusia e vaai ia i latou: figurima lima, e masani lava ona faia i laupapa ( santos de palo ), o le au paia po o isi tagata lotu. O santos o Puerto Rico, ma o latou nei o se oloa o se tu ma aga a le motu e toe foʻi atu i senituri. Santos e taatele i le lalolagi latina.

O santos tetele o loʻo faia mo ekalesia, aʻo laiti laʻitiiti o le a faigofie ona e maua i faleoloa ma fale e tatau ona tuʻu i totonu o se fale.

I Puerto Rico, toetoe lava o fale uma ei ai se santo. E toatele Puerto Ricans tuu a latou santos i totonu o se atigipusa laau ma le gaugau o faitotoa, ua taua o se manulele , ma faaaoga e avea ma fata faitaulaga latou te tuu ai taulaga pe fai a latou tatalo.

O le Talafaasolopito o Santos i Puerto Rico

O le masani a santos ua ola i Puerto Rico talu mai le 16 senituri. Na latou tautua muamua i se aoga aoga: mo le faʻaaogaina o le fale i nuʻu i tua e itiiti le avanoa i ekalesia. O loʻo i ai se santo mai Puerto Rico i le Falemataʻaga a le Smithsonian's National History e oʻo atu i le 1500s. Muamua, na vaneina ni santos mai se poloka e tasi o fafie; na o le taimi mulimuli ane na sili atu ai le faʻapitoa o le vaʻa, faatasi ai ma ni vaega eseese na faʻapotopoto faʻatasi ina ia faia ai le oloa maeʻa.

Santos e lima-e vaneina e tagata tufuga e taʻua o santeros . I le faaaogaina o nai naifi faigofie, o nei tagata tomai (o le toatele oi latou ua faamamaluina o ni tagata atamamai i le motu) e masani ona valiina ma o nisi taimi latou te teuteuina a latou foafoaga ma maa taua po o le filigree.

Ona latou faʻaaogaina lea o se sooga o solo ma le penisina e fausiaina le ulu ma foliga o le tagata paia.

E ui o le tele o foafoaga ua faamoemoe mo ekalesia e masani lava ona sili atu ona manino, i le aano, o le gaosiga o le santos e mulimuli i se mea matagofie; o le faafeagai o masks vejigante , lea e oo mai i le fenumiai o le lanu ma le matagofie, o santos (a itiiti ifo, o mea laiti e faia mo fale tumaoti) e faia ma le lotomaualalo lima ma le matagofie o le fale.

E tutusa foi, o santos e masani lava e le o faaalia i le amiolelei, o latou mata na siitia ae i le lagi po o le susuluina o se gaioiga o le agalelei po o se galuega o mafatiaga po o le faamaturoina. Nai lo lea, e vaneina i luga o le mea sao, pe tietie i solofanua poʻo kamela-tua i le mataupu o le tolu Kings. O lenei mea faʻapitoa ma le faigofie lea e maua ai e Santos lo latou tulaga lelei ma o latou uiga faaleagaga.

O se 'Rican Souvenir

O Santos e iai sona sao taua i olaga o Puerto Ricans (ma tagata Katoliko i Amerika Latina), ae latou te faia foi mo se taimi matagofie o lou taimi i le motu. E pei o le tele o faatufugaga ma faʻataʻitaʻiga, latou te maua mai le taugofie, ma le taugofie o le vaneina o tupe maua mo le na o ni nai tala ile matagofie o tala faasolopito taua e sili ona taua. Afai o loʻo e suʻe muamua, ia e savali i totonu o se faleoloa i San Juan ma o le ae mauaina. Mo le mea mulimuli, e taua le vaavaai mo le saini a le tusiata. O le santeros lauiloa e masani ona sainia a latou galuega, faamaonia lona taua ma avea o se faailoga manino o le gaosiga lelei. O se upega tafaʻilagi faʻasoa i Puerto Rican santos e aofia ai se lisi o mafutaga faaleaoaoga ( taliga ) ma tagata atamamai e lauiloa i le motu ma faavaomalo mo a latou galuega.

I le Old San Juan, ei ai ni nai nofoaga e te maua ai ni faataitaiga lelei o santos.

Galerisa Botello i luga o le Cristo Street o loo i ai se tuufaatasiga matagofie o santos, e tele e amata mai i le 1900 mai aʻoga masani a le motu. Ua ou vaai foi i se faaaliga laitiiti ae agavaa (mo le faatauina atu) i le Siena Art Gallery i luga o le auala o San Francisco, o se tasi o le tele o le aai.

E mafai foi ona siaki le fale mataaga o le santos mo se vaaiga lautele o lenei aga masani, faataitaiga lelei o le Puerto Rican santos, ma faatalanoaga ma le santeros.

O santos pito sili ona taua o le tolu Kings (pe o le vae po o le solofanua) ma le tele o tala o le Virgin Mary. Afai latou te fiafia i ai, fiafia e suʻe faleoloa i totonu o le aai e suʻe se tasi o loʻo talanoa mai ia te oe.