O le US Centres for Disease Control and Prevention (CDC) o loʻo fautuaina faufauga maʻitaga e mafaufau e tolopo le femalagaaʻi i Caribbean ma Latina Amerika "ona o le tele o lapataiga" i luga o le faʻamalosiina o le siama o le ZIK (ZIKV).
O le siama e salalau tele e le Aedes aegypti species mosquito (tutusa lava e faasalalauina le fiva samasama, dengue, ma le chikunganya), e ui lava na iloa le aloaʻia o Asia (Aedes albopictus) e faasalalau le maʻi.
O le aiga o le mosquito Aedes e selesele i le aso.
E tatau ona e tolopo lau malologa Caribbean i luga o popolega o Zika? Afai oe maʻitaga, o le tali e mafai ona ioe. Afai e leai, masalo e leai: o faʻamaoniga o le maʻi e laʻititi lava, aemaise lava faʻatusatusa i isi faʻamaʻi vevela, ma o Zika e tumau pea ona seasea i le Atu Keripeane e ui lava i le salalau lautele o loʻo tupu i Pasila i le taimi nei.
O Zika, e leai se togafitiga, ua lipotia mai na fesootaʻi atu i le lamatiaga o nisi taimi i le microcephaly (o le faiʻai o le fatu) ma isi mea le lelei mo pepe o fafine ua pisia aʻo maʻitaga. Ae peitaʻi, afai e te le maʻitaga, o siama o le siama o le Zika e masani ona agamalu: e tusa ma le tasi i le lima tagata o loʻo faʻatau i Zika le fiva, vevela, tiga faʻatasi ma / poʻo le mumu. O faʻamaoniga e masani ona aliali mai i le 2-7 aso pe a mavae le faʻamaʻi ma mulimuli i le 2-7 aso pe a uma ona faʻaalia.
O suʻesuʻega i le taimi nei o loʻo faʻamaonia ai e le masani ona faʻasalalauina le faʻamaʻi mai le tagata i le tagata poʻo luga foi o le ea, meaai poʻo vai, e tusa ai ma le Caribbean Public Health Agency (CARPHA), e ui lava na masalomia mataupu tau feusuaiga.
E fautuaina e le CDC:
- O fafine maʻitaga i soo se taimi e tatau ona mafaufau e tolopo le femalagaaʻi i nofoaga o loʻo faʻaauau ai pea le faʻamaʻi mai o le siama Zika.
- O fafine maʻitaga oe filifili e faimalaga, ma fafine o loʻo taumafai e maʻitaga, e tatau ona feutagai ma a latou tausi soifua maloloina ao leʻi malaga atu i nei nofoaga ma mulimulitai i laasaga e puipuia ai le namu i le taimi o le malaga, e pei o le ofuina o lima umi ma le uumi umi, faʻaaoga le DEET, picaridin, poʻo le suauu o lemonic ecalyptus based reptiles e maua ai iniseti, ofuina o le permethrin-togafitiga, ma le nofo ai ma le moe i totonu o potu puipui poʻo totonu o potu.
O atunuu o le Caribbean e iai faʻamaonia faʻamaonia o le faʻamaʻi o le Zika e aofia ai:
- Anguilla
- Aruba
- Barbados
- Bonaire
- Cuba
- Curacao
- Dominica
- Dominican Republic
- Grenada
- Guadeloupe
- Haiti
- Jamaica
- Martinique
- Mexican Caribbean
- Puerto Rico
- Saba
- St. Barths
- St. Lucia
- St. Martin / St. Maarten
- St. Vincent ma le au Grenadines
- St. Eustatius (Statia)
- Trinidad and Tobago
- US Virgin Islands
(Tagai i le upega tafaʻilagi a le CDC mo ni faʻamatalaga i atunuu afaina Caribbean.)
O isi atunuʻu e aofia ai mataupu a Zika e aofia ai:
- Brazil
- Colombia
- El Salvador
- Farani Farani
- Guatemala
- Honduras
- Panama
- Paraguay
- Suriname
- Venezuela
I le tali atu i lapataiga mai le CDC ma le World Health Organization, o le tele o kamupani vaalele ma laina o laina o nofoaafi o loo ofoina atu tupe toe faafoi poʻo le toe kopiina i le au malaga o loʻo i ai pepa ulufale i atunuu na aʻafia e Zika. E aofia ai le United Airlines, JetBlue, Delta, American Airlines (faʻatasi ai ma se tusi a le fomaʻi), ma Southwest (lea e masani lava ona faatagaina nei suiga i luga o tiketi uma). Norwegian, Carnival, ma le Royal Caribbean ua faʻasalalau faiga faʻavae e fesoasoani ai i tagata faimalaga e aloese mai le asiasi atu i vaega o le Zika pe a latou mananao.
O le Caribbean Tourism Tourism (CTO) ma le Caribbean Hotel ma Tourism Tourism (CHTA) o loo galulue ma pulega o le soifua maloloina i le lotoifale ma le itulagi (e aofia ai le CARPHA) e vaavaaia ma pulea le Zika virus, na fai mai ai ofisa i le taimi o se konafesi a le au tusitala i le Caribbean Travel Marketplace. i le faaiuga o Ianuari i Nassau, Bahamas.
Hugh Riley, Failautusi Aoao o le CTO, na maitauina e faapea e silia ma le 700 motu o le Atu Kipitone, o le a eseese tulaga mai lea atunuu i lea atunuu.
"Matou te fesoʻotaʻi ma a matou paaga taʻitasi ma o loʻo mataituina tulafono faʻale-malo, faʻaitulagi ma faavaomalo i le faʻatautaia o faʻamaʻi vailaʻau faʻamaʻi lea e mafai ona maua i totonu o motu o le vaomatua faapea foi ma vevela o le US," o le tala lea a Riley.
"E taua tele le polokalame o le pulea o vevela [faamaʻi] e faletalimalo ma malo e pei o le faalauiloa faalauaitele ma aoaoga e faasino i tagata faigaluega, pisinisi ma malo," o le faaopoopo lea a Frank Comito, Faatonu Sili ma le Pule Sili o le CHTA. E pei o isi faʻamaʻi o loʻo maua i le namu, o loʻo fautuaina le polokalame a Zika mo faletalimalo e aofia ai:
- Tuuina atu i le aufaigaluega ma malolo faamatalaga i luga o le Zika ina ia latou iloa faailoga ma faailoga, auala e auina atu ai Zika, ma pe mafai faapefea ona puipuia.
- Tuʻuina o tagata e iniseti i totonu o potu uma, poʻo le tuʻuina atu foi o avanoa mo le faʻatau.
- Aloese mai le teuina o vai i totonu o pusa i fafo e puipuia ai i latou mai le avea ma nofoaga e gaosia ai le namu.
- Ufiufi tane tane vai poʻo faatanoa ina ia le maua ai ni namu.
- Aloese mai le fausiaina o lapisi, lea e mafai ona avea ma nofoaga e gaosia ai namu.
- Tuʻu lapisi i paʻu palasitika paʻu ma tuʻu i totonu o koneteina tapuni.
- Tatalaina ma le tatalaina o paipa ma alavai e faʻasaʻo ai le vai.
- Faʻaaogāina o le siaki i luga o faamalama ma faitotoʻa e fesoasoani e faʻaititia le faʻafefesootai i le va o namu ma malo.
- Tuuina atu o malo i luga o upega i totonu o nofoaga o loʻo momoe ai nofoaga moe i fafo.
Afai o loʻo e ulu atu i le Caribbean, ia mautinoa o loʻo mulimuli nei lou faletalimalo i nei faʻasologa ina ia faʻaitiitia ai lou lamatiaga o le konekarateina o Zika ma isi maʻi e maua i le namu.