O se Faʻailoga Aloaia Fiafia e Faamanatu le Manumalo o le Lelei Atu i le Leaga
Galungan o le taumafataga aupito taua mo Hindu Balinese , o se faʻamanatuga e faʻaaloalogia le na foafoaina le atulaulau ( Ida Sang Hyang Widi ) ma agaga o tuaa mamalu.
O le tausamiga e faʻaalia ai le manumalo o le lelei ( Dharma ) i luga o le leaga ( Adharma ) ma faʻamalosia ai le Balinese e faʻaalia lo latou loto faafetai i le na foafoaina ma le augatuaa mama.
Taulaga i Tuli
Galungan e faalua i le tausaga i le 210 aso o le kalena Balinese ma faailoga le taimi o le tausaga pe a talitonu agaga o tuaa e asiasi i le lalolagi.
O Balinese Hindu latou te faia sauniga masani e faʻafeiloaia ma faʻafiafia ai nei agaga toe foʻi mai.
O le fale o loʻo fausia ai le tumutumu o tagata Balinese e ola faʻatasi ma le ofoina atu e aiga o loʻo nonofo i totonu. E ofoina atu e aiga le tele o osigataulaga o meaai ma fugalaau i agaga tuaa, faʻaalia le loto faafetai ma faʻamoemoe mo puipuiga. O nei osigataulaga e ofoina atu foi i malumalu i le lotoifale , o loʻo tumu i tagata faʻapipiʻi e ofoina mai a latou taulaga.
O le atumotu atoa e totoina ai ni ogalaau lapoa e taua o le "penjor" - o nei mea e masani ona teuteuina i fualaau aina, lau niu, ma fugalaau, ma faatulaga i luga o le itu taumatau o faitotoa uma o fale. I faitotoa taʻitasi, o le ae maua foi ni fata apamemea e fausiaina aemaise lava mo le aso malolo, e taʻitasi ma faia ni laupepa laʻau pulu mo le agaga.
Fuafuaga Lelei
O sauniuniga mo Galungan e amata i ni nai aso aʻo lumanaʻi le aso fiafia.
E tolu aso i luma o Galungan ("Penyekeban"): Aiga amata a latou sauniuniga mo Galungan.
"Penyekeban" o lona uiga moni o le "aso e ufiufi ai", aua o le aso lea e ufiufi ai faʻi lanumeamata i totonu o masini eleʻele e vave ai ona vave.
Lua aso i luma o Galungan ("Penyajahan") Faʻailoa se taimi o le suʻeina o ia mo Balinese, ma sili atu faʻalauiloa, o se taimi e faia ai keke Balinese e taʻua o le jaja .
O nei lanu vali na faia i paluga falaoa mafolafola e faʻaaogaina i taulaga ma e 'ai foi aemaise lava i Galungan. O le taimi nei o le tausaga e maua ai le faʻaaogaina o jaja i maketi o nuʻu uma .
O se aso ao lumanai Galungan ("Penampahan"): po o le fasia o le aso - Fasia e Balinese taulaga o le a ulu atu i totonu o le malumalu po o taulaga i fata faitaulaga. O Galungan e faailogaina i le faafuasei o tupe faasili a Balinese masani, e pei o le lawar (o se meaʻai vevela ma le kuka niu) ma satay.
I luga o Galungan lava ia: O tagata lotu Balinese tatalo i malumalu ma faia a latou taulaga i agaga. O fafine ua vaaia le tauaveina o taulaga i luga oo latou ulu, aʻo aumai e tagata pusi paʻu.
O le aso na sosoo ai ma Galungan: asiasi atu Balinese io latou tuagane ma uo vavalalata.
O le sefulu o aso ina ua mavae Galungan ("Kuningan"): faailoga le pito o Galungan, ma ua talitonu o le aso lea e toe foʻi ai agaga i le lagi. O le aso nei, e faia ai e Balinese ni meaalofa faʻapitoa o le araisa samasama.
Ngelawang - Siva o le Barong
I le taimi o Galungan, o se sauniga e taʻua o Ngelawang o loʻo faia i nuʻu. O Ngelawang o se sauniga o le faʻailoga na faia e se barong - o se puipuiga faalelagi i le ituaiga o manu feʻai.
E valaʻauina le faʻailoga i totonu o fale aʻo ia agai atu i totonu o le nuʻu.
O lona faatasi mai o le toe faʻafoisia le paleni o le lelei ma le leaga i se fale. O tagata o le fale o le a tatalo ao lei sisiva le siva, o lē o le a mulimuli ane tuʻuina atu se fasi fulufulu o lona fulufulu e fai ma se teuga.
A maeʻa ona totogi e le barong se asiasiga, e taua le faia o se ofoina atu o se pari vaʻai e aofia ai tupe.
Se Togafitiga mo Mafaufauga
E ui lava e tatala avanoa i Balinese, ae o tagata tafafao maimoa e asiasi ia Bali i le taimi o lenei aso malolo latou te mataʻituina le lanu o le lotoifale.
E leʻo aso uma e te vaʻaia ai ni tamaitai laʻei tele-o latou laei e sopoia le auala e fai ai taulaga i le malumalu i le lotoifale - ma o loʻo i ai se mea fiafia e uiga i le taʻavale i le matagi i soo se mea e te vaʻai ai!
I le taimi o Galungan, o nisi o faleaiga i le lotoifale e faʻateleina le siʻitia o manaoga mo meaai a Balinese e ala i le ofoina atu o mea faʻapitoa i ituaiga uma lava o eleele. O se taimi sili lea e faʻatau ai meaai Balinese mo le taimi muamua!
I le itu i lalo, e tele nofoaga o le a tapunia mo Galungan, ona o le a alu atu a latou tagata faamaoni Balinese i o latou lava nuu e faamanatu.
E pei o le kalena Balinese e mulimuli i le 210 aso o le taamilosaga, e faalua ona tupu Galungan i le tausaga e tusa ma le ono masina. O le aso malolo e fuafua e tupu i aso nei:
- Novema 1 - Novema 11, 2017
- Me 30 - Iuni 9, 2018
- Tesema 26 - Ianuari 9, 2019
- Iulai 22 - Aokuso 3, 2019
- Fepuari 19 - Fepuari 29, 2020
- Setema 16 - Setema 26, 2020
- Aperila 14 - Aperila 24, 2021
Atonu e te manaʻo e faʻapolopolo se faletalimalo i Bali i le vaveao mo nei aso, talu ai o tagata o malologa mai le salafa o le lalolagi o loʻo faia ni fuafuaga a Galungan ia latou lava. Siaki nei faletalimalo o Bali i vailaʻau eseese i totonu o Initonesia.
- Jalan Kartika Plaza, Tuban, South Kuta
- Jimbaran Bay
- O le Pasefika i Saute, Nusa Dua & Tanjung Benoa