'Auʻaunaga ma Togalaau mai le Desert
O malaga i le itulagi o Chaco o Paraguay - South Front Front Frontier - e masani ona taofi i Filadelfia i le loto o Mennonites i Paraguay.
Na taunuu tagata Mennonite i Paraguay mai Siamani, Kanata, Rusia ma isi atunuu mo le tele o mafuaaga: saolotoga faalelotu, o le avanoa e faataitai ai o latou talitonuga e aunoa ma le faalavelave, o le sailiga mo fanua. E ui lava o tagata Siamani na malaga mai i Paraguay ae leʻi oʻo i le seneturi 20, e leʻi oʻo mai i le 1920 ma le 30s le tele o isi na taunuu.
O le toatele o tagata malaga mai Rusia na sosola ese mai le afaina o le Fouvalega o Bolshevik ma le mulimuli ane o faafitauli a Stalin. Sa la malaga atu i Siamani ma isi atunuu ma iu lava ina auai i le malaga i Paraguay.
Paraguay faafeiloaia tagata malaga. I le taimi o le Taua o le Faʻamolu Vaʻavaʻalea ma ona tuaoi Uruguay, Pasila ma Atenitina, Paraguay na tele le tele o teritori ma le toatele o alii. O le tele o le faitau aofaʻi o Paraguay na toʻa i le itu i sasae o le atunuu, i sasae o le Vaitafe o Paraguay, ma tuua ai le tele o Chaco toetoe lava a leai se aiga. Ina ia ola i lenei vaega o vaomatua vao, vaituloto, ma masima, ma faamalosia ai le tamaoaiga ma le faaitiitia o le faitau aofaʻi o tagata, na malilie malie Paraguay e faatagaina ia nofoaga o Mennonite.
O Mennonites sa i ai le igoa o le avea ma faifaatoaga lelei, tagata galulue malosi, ma amio pulea ia latou masaniga. E le gata i lea, o le tala o le suauu o loʻo i totonu o le Chaco, ma Bolivia i le itu lena, lea na iu i le 1932 Taua o le Chaco, na avea ai ma tulaga faaupufai e tatau ai ona faatupulaia le eria ma Paraguayan tagatanuu.
(I le faaiuga o le taua, na leiloloa le tele o le teritori o Bolivia i Paraguay, ae o atunuu uma e lua sa mafatia i le leai o se ola ma le mautinoa.)
Mo le saolotoga o tapuaiga, tuusaunoaga mai le tautua faamiliteli, o le aia tatau e tautatala ai i le gagana Siamani i aoga ma isi nofoaga, o le aia tatau e pulea ai a latou lava aʻoga, fomaʻi, sosaiete lautele ma faalapotopotoga tau tupe, ua malilie tagata Mennonite e puleaina se nofoaga e manatu e le lelei ma leai se aoga ona o le leai o se vai.
O le tulafono 1921 na pasia e le fono a Paraguayan na mafai ai ona faatagaina tagata Mennonites i Paraguay e fausia se setete i totonu o le setete o Boqueron.
E tolu galu autu o le femalagaaiga na taunuu mai:
- o se vaega Kanata mai Manitoba na faavaeina le colonno Menno i le 1926-1927
- o se vaega mai Iukureini ma le eria o le vaitafe o Amour e sau mai China ma fatuina ai le malo o Fernheim i le 1930
- o se vaega o tagata sulufai Rusia na faavaeina le kolone o Neuland i le 1947
O tulaga na faigata mo le toaitiiti afe tagata na taunuu mai. O le afaina o le taifoi na fasiotia ai le toatele o uluai kolone. Sa tauanau pea e le au faipule le sailia o vai, fatuina o nuu lafumanu e galulue faatasi, lafumanu ma lafumanu. O nisi o nei tagata na fusia faatasi ma fai Filadelfia i le 1932. Na avea Filadelfia ma nofoaga tutotonu, pisinisi ma tautupe. O le gagana Siamani Mennoblatt na faavaeina i aso muamua o loo faaauau pea i aso nei ma o se falemataaga i Filadelfia o loo faaalia ai mea taua o malaga a Mennonite ma tauiviga anamua. O le eria o loʻo tuʻuina atu ai le isi vaega o le atunuu ma aano o manufasi ma meaʻai susu. E mafai ona e matamata i se vitio e toe taʻua ai le talafaasolopito o Mennonite i Paraguay i le Hotel Florida i Filadelfia.
I le amanaiaina o le ogatotonu o le Mennonitenkolonie , ua manatu Filadelfia o le tele o tagata Mennonite sili ona taua ma Paraguay e sili ona tele ma o le nofoaga tuputupu ae o tagata tafafao maimoa.
O loʻo nonofo pea le 'au palota i Plautdietsch, o le gagana a Kanata e taʻua foʻi le tele o Siamani, poʻo le maualuga German, Hockdeutsch i aʻoga. E toatele e tautala Sipaniolo ma nisi Igilisi.
O le manuia o le nuu o Mennonite ua uunaia ai le malo o Paraguayan e faalautele le atinaʻeina o le Chaco, e faavae i luga o le maua o vai inu. O nisi o tagata Mennonites latou te popole neʻi ono lamatia o latou saolotoga.
O le manatika, sesame, ma le sorgum laufanua o loo siomia ai Filadelfia e tosina mai meaola, e masani lava o manulele ma e aumaia ai tagata taaalo mai le lalolagi atoa mo le lupe ma le lupe. O isi eo mai i le sailiga o malaga poʻo ata o safaris e matamata i manu feʻai ma jaguars, pumas ma ocelots.
O isi, pei o le tele o ituaiga Initia, e tosina i mafuaaga tau tamaoaiga. O tagata faimalaga i le Chaco faʻatau a latou tusitusi, e pei o mea na faia e le Nivaclé.
Faatasi ai ma le alatele o Trans-Chaco e fesoʻotaʻi Asunción (450 km) ma Filadelfia, o le Chaco e faigofie ona maua. E toʻatele tagata e faʻaaoga Filadelfia e fai ma faavae mo le suʻeina o le Chaco.
Mea e fai ma vaʻai i totonu ma faataamilo i Filadelfia:
- Jakob Unger Falemataʻaga i Filadelfia faʻailoga O le taunuu mai ma le talafaasolopito o Mennonite, faʻatasi ai ma faʻamatalaga e uiga i Initia Initia a Chaco. Aua e te misia le ata e faʻaalia ai le malaga a se tasi i le tele o atunuu mai Rusia i Paraguay.
- Loma Plata i Manno colony o le ulumatua ma sili ona masani o Mennonitenkolonie . O le falemataʻaga o loʻo faʻamatala manino i le vave galueina o meaʻai, fale paionia, ma ata.
- Neu-Halbstadt i le kolone o Neuland o le ogatotonu o le kolone ma o se nofoaga lelei e faʻatau ai tusitaulima a Initia.
- Fortín Toledo e asiasi i le fanua faʻaagaga o Proyecto Tagua lea e toetoe lava a uma ona fafagaina peccar ma tuʻuina atu i totonu o le vao.
- Parque Nacional Defensores del Chaco , o se laʻau vaʻavaʻa laupapa e sili ona taua o le 500m (1640ft) Cerro León. O le vaomatua tele o vaomatua o le fale ia jaguar, puma, ocelot ma le pusi a Geoffrey. Atonu e mafai ona e tietie mai se mea e nofo ai aua e leai se felauaiga lautele i luga ole auala e toetoe lava a le mafai ona mafai.
Mai Filadelfia, o le Ruta Trans-Chaco e faaauau pea i Bolivia. Ia saunia mo se tietiega pefu, i le tau vevela, ma taofi i Mariscal Estigarribia ma Colonia La Patria, e ui lava e te le o faamoemoeina ni mea lelei. Afai oe i ai iina ia Setema, ave se taimi mo le Transchaco Rally.
E pei o le toatele o tagata faimalaga, e mafai lava ona e tuua le atunuu e fai mai, "Ou te fiafia i Paraguay!"