Inti Raymi, Taaloga o le La

Aʻo lei faʻasaina e tagata tagatanuu o Kanatania ia sauniga faʻapitoa na tutupu i Winter Winter Solstice i Cuzco , na potopoto ai tagata tagatanuu e faʻaaloalo i le Sun God, ositaulagaina se manu e faʻamautinoa ai le lelei o fua, ma faʻafetai i Inca, o le Alo ulumatua a le La.

Tausiga Origini

Na faia sauniga i le solstice taumalulu pe a mamao ese le la mai le eleele. O le fefefe i le leai o se la ma le afaina o le oge, na faapotopoto ai Incas anamua i Cuzco e faamamalu le Sun God ma aioi atu mo lona toe foi mai.

Na anapogi tagata faʻamanatu mo aso ao lumanaʻi le mea na tupu, aloese mai fiafiaga faaletino ma meaalofa na tuʻuina atu ia Inca, o ia na toe faia se taumafataga o aano o manufasi, falaoa o le sana, chicha, ma le coca lauti ao latou sauniuni e ositaulaga llamas e faʻamautinoa ai le lelei o mea totō ma fanua lafulemu.

I le 1572, na faasaina ai e le Pule o Toledo le faamanatuina o le Inti Raymi o se faapaupau ma e le tusa ai ma le talitonuga Katoliko. I le mulimuli ai i le tulafono, na amata ai sauniga.

Le Taʻaloga i Aso Nei

O le asō, o le tausamiga lona lua i Amerika i Saute . E fiaselau afe tagata liliu mai i Cuzco mai isi vaega o le malo, Amerika i Saute, ma le lalolagi mo se vaiaso atoa e faamanatu ai le amataga o se tausaga fou, le Inti Raymi, le Tausamiga o le La.

O aso uma lava e iai mea na tutupu, mai aso o faʻamatalaga, tagata fai auala, ma tagata ula ma siva i luga o auala. I afiafi, o pesega mai musika musika a Peruvian e tosoina ai le motu o tagata i le Plaza de Armas mo konaseti saoloto.

I le tausaga na muamua atu, i le sauniuniga mo Inti Raymi, e faitau selau tagata e filifilia e fai ma sui o tagata faʻasolopito. O le filifilia e faʻaalia le Sapa Inca poo lona faletua, o Mama Occla, o se faamamaluga sili.

Iuni 24 Faamanatuga

O le totonugalemu o le tausamiga o le aso fiafia lea i aso uma o Iuni 24, le aso tonu o Inti Raymi.

I lenei aso, o sauniga o le sauniga na amata i se talosaga na faia e le Sapa Inca i le Qorikancha, na ia sipelaina Koricancha (ata) i luma o le lotu Santo Domingo, na fausia i luga o le Malumalu anamua o le La. O iinei, na valaau ai Sapa Inca i faʻamanuiaga mai le la. Ina ua uma le sauniga, sa tauaveina Sapa Inca i luga o se nofoalii auro, o se ata o le uluai kopi pe tusa ma le 60 kika, i se faasologa i le nofoaga anamua o Sacsayhuamán i luga o maupuepue i luga ae o Cuzco. O le Sapa Inca e sau ai faitaulaga sili, laei i ofu talaloa, sosoo ai ma le au ofisa o le faamasinoga, alii ma isi, o mea uma lava na fuaina e tusa ma o latou tulaga, faatasi ma siliva ma auro teuteu.

Latou te savalivali i magaala laulaʻau, i musika ma tatalo ma siva. Faʻasalalau e fafine le auala e faʻamalo ai i latou mai agaga leaga. I Sacsayhuamán, i le mea e faatalitali ai le motu tele o tagata i le taunuu mai o le taʻaloga, sa aʻe Sapa Inca i le fata faitaulaga paia lea e mafai ona vaʻai ai tagata uma ia te ia.

O le taimi lava e nofo ai tagata uma i le sikuea sikoa o le olo, o loo i ai lauga a Sapa Inca, o faitaulaga ma sui o le Suyos: o le Snake mo le lalolagi i lalo, o le Puma mo le ola i luga o le fogaeleele, ma le Condor mo luga lalolagi o atua.

O le llama paʻepaʻe ua fai ma taulaga (ua i ai nei i se tulaga e sili ona moni) ma o le ositaulaga sili e faʻafefeteina le loto momomo e viia Pachamama.

Ua faia lenei mea ina ia mautinoa ai le fugaina o le eleele lea e tuufaatasia ma le malamalama ma le mafanafana mai le la e maua ai se fua tele. Na faitauina e ositaulaga ia suauu toto e vaai ai i le lumanaʻi mo Inca.

Aʻo amata ona oso le la, o loʻo faaputuputu faʻamau o vaomago ma o loʻo siva faʻataʻitaʻifaga i latou e faʻafeiloaʻi ia Tawantinsuty poʻo le Emepaea o le Vai Faʻa. I aso anamua, e leai se afi na faatagaina i lena aso seia oʻo i le afi.

Ua maeʻa le sauniga o Inti Raymi i se taʻaloga i Cuzco. O Sapa Inca ma Mama Occla o loʻo tauaveina io latou nofoalii, o le au faitaulaga sili ma sui o le Supas latou te faʻaalia faamanuiaga i tagata. Ma le isi, ua amata se tausaga fou.

O le aso 24 o Iuni e faʻamanatuina foi i Peru atoa e pei o Aso Initia ma Tagata Taunuʻu.

Mea e Iloa

Inti Raymi o se mea e tupu i aso uma, ma le itiiti ifo ma le lima itula na faaaluina i Sacsayhuamán.

O le ulu atu i le 'olo e leai se totogi, ma o nofoa nofoa e maua mai potu faʻataʻamilo i le sikuea autu. E iai foʻi meaʻai ma meainu vai. E leai ni alalaʻau puipui i luga o mea leaga ma o tausaga uma e manua ai tagata i le pau. Afai e te manaʻo i se nofoa tuʻufaʻatasia, o loʻo avanoa i latou faʻasalalauga na faʻatau muamua.

Lodgings ua leva ona vavalalata mo le aso o le tausamiga. O faletalimalo ma faleaiga e faia ai se pisinisi faʻapitoa. A oe i ai iina, atonu e faigata ona maua se vaaiga e le mafaamatalaina o le auala Inca o le fausiaina e faʻaaoga ai maa ma leai se paluga, ae faʻatau se pepa malaga mai fafo o loʻo aoga mo aso e sefulu ma ave oe i nofoaga taua e sefulufa i Cusco.

Faʻamanatu e Ayngelina Brogan