E ui ina tele le gauai mai o le atunuu i Portugal, o le aoina o atumotu o le atunuʻu o le tele o se mea e lei maua. I le va o archivalagos o Madeira (300 maila mai le talafatai o Aferika) ma Azores (850 maila i sisifo o le talafatai o Potukale), toetoe o le tele o motu na aina na ofoina atu ni tulaga tulaga ese ma le tauia mo tagata asiasi.
O le fesili tele, o le a le mea e sili ona lelei? O lima nei o pito i luga o Potukale e asia.
01 o le 05
São Miguel
O le motu aupito tele o Azores, São Miguel o loʻo i le fale i le motu tele o le malae vaʻalele ma le vaʻavaʻa. E lua o loʻo i Ponta Delgada, o le laumua ma le aai tele, e toetoe o tagata tafafao maimoa uma o le a amata la la asiasiga iina.
E lava lava faleoloa, faleʻai, togalaau ma isi mea taua i Ponta Delgada e faafiafia ai tagata asiasi mo se aso poʻo se lua, ae o le sili 40-i le 10-maila le motu e taoto i isi mea.
Avanoa pasi e avanoa, ae seivagana ua e le o toe umi, o le lisiina o se taavale poʻo se suʻavale miti e sili atu ona tauia. E pei o Europa i Europa, o taavale e alu i le taumatau, ma toetoe lava o auala uma e paʻu ma lelei. Ae peitai, ia e nofouta, o le tele e vaapiapi ma faamaapeina, ma o le tele o taavale lisi o le ai ai se laasaga / laupapa.
O São Miguel e lauiloa i le lotoifale o le "motu lanumeamata," ma e faigofie ona iloa pe aisea. O le malosi o le eleele ma le fesuiaiga o le tau e fai mo vaomatua ma vaomatua, ma pe a tuufaatasia ma mauga i totonu o le motu, o vaaiga iloga i soo se mea.
O se tasi o mea pito sili ona lelei i Vista do Rei, o loʻo tilotilo i lanu lanumeamata ma lanumoana o Sete Cidades. I le avea ai o se ponesi faaopoopo, o le fale malolo e lima o le Hotel Monte Palace e nofo i autafa, avanoa e (suesue ma le faaeteete) i soo se tasi e iai ni seevae malosi ma se lagona o se malaga.
E tele naua mea lelei e nonofo ai, e le o taugofie, e le gata i Ponta Delgada ma le tele o isi taulaga ma nuʻu i luga o le motu. Lelei, taugofie iʻa ma le uaina e maua i soo se mea, ae o le meaai e sili ona manatuaina o lau malaga i São Miguel atonu o le "Cozida das Furnas".
O lenei vaega o le lauiloa Portuguese lauiloa e tunu, e moni lava, i se mauga mu! O aso uma, e tanumia ai e le nuʻu ni ipu o le suʻu i le vevela eleele, toe tosoina i fafo, lelei atoatoa, i le aoauli. Ulu i Restaurante Tony i Furnas e faʻataʻitaʻi ai.
I le tautala ai i le geothermal, o le taʻele i vai vevela o se isi tafaoga masani i São Miguel. E masani ona maua i totonu o le motu ni vai mafanafana ma vaituloto, e aofia ai le tasi i lalo o le afu. O se mea e tatau ona fai-ao e iai iina.
02 o le 05
Santa Maria
E ui lava o le motu atoa o Azorean ei ai lana vaega o matafaga, e tele lava e uliuli ma e matua manaia-seivagana ua e ulu atu i Santa Maria. O le motu pito i saute i Azores ei ai le oneone aupito sili ona paʻepaʻe, vai mafanafana, ma le vevela o le tau i le talafatai, ma avea ai o se tafaoga matagofie o aso malolo.
O le toʻatele o tagata asiasi e filifili e nonofo i Almagreira, faʻatasi ma le lauiloa a Praia Formosa (Formosa Beach). E tafe ifo mauga vaivai i lenei umi umi o le oneone paʻepaʻe, lea na tuʻuina atu lona nofoaga, e tele gaioiga gaioiga e faʻafiafia ai le au telu.
Faatasi ai ma isi vai taaloga e pei o le faasee ma le faasee, o loo i ai gaoioiga e sili atu le masani e pei o le siakiina o le tele o vaituloto papa, latalata ane i le malosi o le malosi o le seneturi lona 16 i le ogatotonu o le matafaga e tuuina atu ai le tala faasolopito o se mea e vaai i ai i le va o le galue io latou la.
Talu ai le laʻitiiti o le motu (37 maila faatafafa), e faigofie ona e suʻeina pe ae manaʻo i se malologa mai le matafaga. Faatasi ai ma le tele o paka faalenatura ma auala sopo, e taua le siakiina o ni nai mea taua i luga o fale, talu ai e masani lava ona ese mai le fausiaina i le fausiaina, faatasi ai ma le tele o mea teuteuina ma teuteuina.
O le oʻo atu i Santa Maria e tuusaʻo, faʻatasi ai ma malaga mai le atunuʻu uma o Potukale, ma le malaevaalele autu a Azores i São Miguel. I le vaitau o taumafanafana (i le ogatotonu o Me i le ogatotonu o Setema), e mafai foi ona ave se vaalele i le va o São Miguel ma Santa Maria. O le malaga e tusa ma le tolu itula i auala taʻitasi, ae e le momoʻe i aso uma.
03 o le 05
Pico
E le mafai ona taʻu atu ia Pico e aunoa ma le talanoa e uiga i le mauga mu lea e maua ai le igoa o le motu. Ponta do Pico o le mauga pito i luga i Potukale, e siitia lona 7,700 futu i luga atu o Ausetalia latalata ane, ma e puleaina le vaaiga mai soo se mea lava i luga o le motu.
E mafai e sene hikers ona oso i luga o le tumutumu i le tusa o le fa itula, ma toe foi atu i le tolu, faia se malaga malosi ae mafai ona puleaina aso. E sili atu nai lo se isi lava nofoaga i Azores, e ui i lea, o le tau e matua fesuisuiaʻi i luga o le mauga-o lea aua le faʻamoemoe tulaga i le pito i lalo ia tutusa i le pito i luga, ma faʻamoemoe e suia suiga i se taimi vave!
E tolu seneturi talu mai Pico ua maeʻa, ma ua liua foi tafega o tala faasolopito o le eleele i totonu o le eleele papaʻe matagofie lea e lelei tele ai le motu mo le faʻamalositisi. Verdelho vine mai Pico na faʻatau atu i Europa uma i le senituri lona 19, ma ua toe foʻi mai i tausaga talu ai nei. O le Museu do Vinho o se nofoaga lelei e aoao atili ai e uiga i le tala o le uaina a Pico, ma e mafai foi ona faatulaga le tofo i tafaoga. E tele faʻamatalaga e uiga i le falemataʻaga, e aofia ai itula amata, iinei (i le gagana Potukale).
E ese mai nai lo le faʻamaina o se mauga mu, e tele isi mea e fai i le motu lona lua o le Azores. Mai le suʻeina o le gataifale e tolu maila mai le Gruta das Torres e alu i luga o maimoaga matamata (o Aperila ia Oketopa o le taimi sili lea e iloa ai), ma le tele o nofoaga lelei e sopo ma aau, e faigofie ona faʻatumu i ni nai aso Pico.
E mafai ona e lele mai iina mai São Miguel, pe ave ni malaga mai motu tuaoi. E sili atu le taugata o fale ma faʻatumu vave i masina o le taumafanafana, o lea tusi vave pe fuafua lau malaga mo le vaitau o le tau.
04 o le 05
Flores
Flores o lona uiga o "fugalaau" i le faaPotukale, ma e seasea lava o se nofoaga ua talafeagai ona faaigoaina. E oo lava foi i le talatalanoa o Azoreans mai isi motu e uiga i le siosiomaga masani e le mama, lea na avea o se UNESCO conservation biosphere i le 2009.
O loʻo i totonu o le itu i sisifo o le talafatai o Azores, o le 55 sikuea sikuea maila ua ufitia i mauga mauga, e fitu ua liua i vaituloto matagofie i le afe tausaga. O nei mea e tatau ona-vaʻai i mea e fiafia ai aʻo iai i Flores, le lanumoana o le vai i le lanu lanumeamata ma lanu lanu mai le fugalaau fugalaau e maua ai le motu lona igoa.
O isi faʻamuamua faʻafanua e aofia ai Rocha dos Bordões, o le tele o poutu o le basalt e pei o se paipa paipa, ma le Monchique Islet, o se maa lanu uliuli e iloagofie le pito i sisifo o Potukale (ma nisi finauga, Europa).
O le tele o faʻataʻitaʻiga o taʻaloga e faʻatautaia le faia o le tele o le natura matagofie o Flores, faʻatasi ai ma le savaliga sopo, lapalapa o le vaitafe, faimalaga ma le vaʻalele e sili ona lauiloa. E pei foi o isi atumotu i Azores, o loʻo avanoa foi le matamata i luga o faga i le vaitau.
O le sami ma le vaitafe fagota o se tafaoga masani lea mo tagata uma o le atunuu ma tagata asiasi, faatasi ai ma le matamata-manu-faatasi ai ma ituaiga o meaola, e tele ituaiga o manu feoai e taofia i Flores i la latou faigamalaga mai Amerika.
O se vaega toafilemu, tuai o le lalolagi, lea o le olaga e agai i luga lemu. Afai oe sailia se tafaoga malolo, e mafai ona sili atu lou leaga nai lo le faʻaaluina o nai aso i Flores.
O SATA / Air Azores e masani lava ona felelei i le va o Flores ma São Miguel, e ui lava o le tau e le mafaamatalaina Atlantic weather e tusa ai ma le tolu o vaalele o le a faalēaogāina. Mo lenei mafuaʻaga, e sili atu ona asiasi Flores i le amataga o lau malaga, nai lo le faaiuga.
Ferry e taufetuli latalata i Corvo, ae e umi ma e le masani ai isi atumotu e aoga mo le toatele o tagata tafafao maimoa.
05 o le 05
Madeira Island
O le asiasia e le tusa ma le miliona tagata i le tausaga, ua iloa e Madeira e faaluaina le toatele o tagata asiasi e pei o Azores, ma o se tasi o motu o Europa o le a avea ma taʻutaʻua motu . O le tele o lena gaoioiga e taulai i luga o le 268 maila faatafafa o Madeira Island, o fale e toetoe lava o le faitau aofai tumau o le motu.
Faamanuiaina i se tau malulu tausaga (i aso taitasi o le vevela i le va o le 68 ma le 80F), o Madeira o se mea e fiafia i ai-alofa. O se faiga lelei o le maa ma le sima e gaosia ai le vai mo fugalaau ma fualaau aina i le isi itu o le motu, ma auala o le tausiga mo na auala vai mo auala lelei atoatoa o sopo i nofoaga e le mafai ona maua. O vaomatua o vanu i matu o fale ia o laau tetele, ma o le a avea ma fale mo le tele o manulele ma manu felelei.
O Madira foi o se nofoaga sili mo se malaga i luga o le auala, ma le matagofie, paʻepaʻe auala tetele i luga o le talafatai e maua ai ni vaaiga mataʻina i soo se mea i le motu. O na auala o ni tumutumu, e ui lava, o lea ia mautinoa ia totogi se taavale ma ia lava le mana e taulima ai mauga! O gaosini e le o tele e pei ona e manaʻo ai, o lea ia faʻatumu pe ae mauaina se avanoa.
Faatasi ai ma le tietie solofanua, taamilosaga ma tafaoga tapolo, ua ofoina atu e Madeira le tele o gaoioiga vai. O le taʻavale, taʻavale tele taaloga, ma le taʻavale e faigofie lava ona maua, ma o le uila ma le paluga e sili ona lelei ona o vai manino ma le tele o le sami.
Mo i latou pe a maeʻa se tafaoga, e tele naua matafaga ma fale taʻele a le lautele i le motu atoa. Aua e te mafaufau i maila o le paʻepaʻe po o le oneone auro, peitaʻi-o le talafaasolopito mauga o Madeira o lona uiga o le oneone e masani ona sinasina pe uliuli. O nisi o matafaga na fausia i luga o le sami ua faaulufale mai ai le oneone mama, ae peitai, afai o le mea lena e te fiafia i ai.
Afai e mafai ona e maua le taimi saʻo, taumafai e fai i le New Year's Eveworks display i Funchal harbor. Na faʻatulagaina se faʻamaumauga o le lalolagi mo le tele o faʻataʻitaʻiga afi i le lalolagi i tua i le 2007, ma e pei lava o le manaia i tausaga ua mavae.
O meaai ma meainu a Madeira e lauiloa, ma le tele o oloa e faʻateleina le faʻasalaga-ae o le mea moni, e sili atu le lelei pe a le alu i luga o se sami e sau ia te oe! Ia mautinoa ia faʻataʻitaʻiina Madeira le uaina malosi, kulimi meli, ma le rum i se mea maualalo, aʻo leʻi amataina le tele o isi mea e le o lauiloa. O le iʻa lanu uliuli o se meaʻai i le lotoifale, ae o le tuna, octopus, ma shellfish e pei o le lapisi, e sili ona lelei iina.
O nisi o vaalele a Europa lele i Madeira, e aofia ai le tele o avega o tupe. O faimalaga e masani ona taofia i le falemalaga i Funchal, ma mo le tele o le tausaga, ei ai se taavale ma pasese pasese mo le lua itula malaga i le isi motu motuhake o Madeira, Porto Santo.