I le lautele, Puerto Rico o se taunuuga saogalemu. E faitau miliona tagata tafafao maimoa asiasi i lona matafaga i tausaga taitasi e aunoa ma se faalavelave. O le mea moni, o San Juan o loʻo aʻafia ai le tele o lamatiaga o le tele o vaʻaia i taulaga i le Caribbean (ma sili atu i soo se mea). Ma ei ai fautuaga faʻavae saogalemu e tatau i tagata malaga uma ona mafaufau i ai pe a latou laa i tua atu o latou tuaoi, e tusa lava pe latou te alu i se mea o loo i ai pea le alofa i totonu oo latou tuaoi.
Ae ui i lea, e toatele tagata tafafao maimoa e mananao ia malamalama atoatoa e uiga i tulaga lamatia o le malaga atu i se taunuuga taua. Ma aʻo ou faʻapipiʻiina mea autu iinei, ou te le manaʻo e faʻalavelave le fefe. O nisi faʻalavelave - e pei o le dengue fiva ma afā - e le masani ma vaitau, ma e aʻafia ai Puerto Rico ae o le itulagi atoa. Mo le talafaamaumau, sa ou i luga o le motu i taimi o le afā ma i le taimi o le fefefe o le dengue, ma o mea e masani ona masani ai.
Fautuaga sili e mafai ona tuʻuina atu i le tagata malaga vaivai o le siaki lea o le itulau autu o le Nofoaga Autu mo le Puipuia o Maʻi ma le Puipuiga i faʻamatalaga o le soifua maloloina mo tagata malaga i le motu. I le faia o lena mea, o le mea lenei o le a pau i luga o tulaga tau soifua maloloina ma le saogalemu e mafai ona aafia ai Puerto Rico.
01 o le 04
Tau o le Afa
O le tulaga sili ona lauiloa o le saogalemu o le malaga atu i Puerto Rico atonu o lona latalata i afā. O le mea moni, ua tele tausaga talu ona afā pe afā na mafua ai le ituaiga mea leaga na maua ai le afa o le tau e pei o se igoa leaga. Ma e moni foi o nisi o motu e leaga atu nai lo isi. O se tuufaatasiga o le manuia ma le tulaga o le faafanua ua tausia ai Puerto Rico e saogalemu tele mai auala faataumaoi o afā.
Afai o le vaitau o afa o se tagata fai-vaeluaga mo au malaga, ia e malamalama o se vaitau umi: matou te talanoa ia Iuni ia Novema, masina muamua o le taumafanafana. O le taimi lea e toesea ai le toatele o tagata asiasi i luga o le motu e aunoa ma se faalavelave. O le mea moni, e le mafai ona e vaʻai pe a oʻo mai se matagi malosi e mafai ona oʻo mai e faʻavaivaia ai lou agaga fiafia, aemaise lava pe ae faʻatauina ni masina muamua. Afai e afaina se afā, o le puipuiga sili lava e te maua o le nofo i totonu ma tietie i fafo.
02 o le 04
Dengue Fever
O Mosquitos o se mea leaga i luga o vailaʻau. Ma le fiva dengue, lea e faʻasalalau e namu, ua lipotia mai e le CDC o se mafuaaga autu o le oti i motu. Puerto Rico ua i ai lana vaega o mataupu ma na ia taʻua foi le denani o faamaʻi i aso ua mavae. O lau puipuiga sili mai lenei fiva o le fai lea o le la, le namu ma le ofutino lima ma ofutino. O Dengue o se taufaamatau talitonuina, ma e mafai ona pulea, o laʻu fautuaga o le tumau lea i totonu o le ea pe a oʻo i faʻafitauli o faʻafitauli i le aai poʻo le motu o loʻo ei ai.
03 o le 04
Meaai ma Suavai
O se tasi o popolega taatele o tagata femalagaaʻi i fafo o loʻo popole i mea sili ona manaomia: e mafai ona tatou inu i le vai i le lotoifale, ma e mafai ona tatou 'aina meaai a le lotoifale? Ia, ua fautuaina oe e le CDC e te nofo ese mai le vai inu, vai inu vai, ma le poloka aisa. Ua taʻu atu ai foi ia te oe e aua nei e taumafa i meaʻai e faatauina mai le au faatau.
O loʻo ou ola ma toe fai se faʻamaoniga e le tele ni mea e te popole ai. Ma e le na o aʻu foi. O le tele o nofoaga faimalaga (Frommer's, Lonely Planet, etc.) o loʻo faʻapea mai o le vai e saogalemu i le motu, ma e leʻi i ai lava ni ou faafitauli.
O le mea e tasi o le a ou taʻua o le i ai o mataupu o le ciguatera, o se ituaiga o oona e mafua mai i nisi o aau, e pei o barracuda, vaega, ma le mailei. O aʻafiaga e aofia ai le gasea, vomiting, gaogao, ulu o le ulu, ma maso maso poo vaivaiga. Ma le isi, o lenei mea e mautinoa e le faatapulaaina i Puerto Rico ae mafai ona maua i le Atu Karipeane. A e le masalosalo, siaki lapataiga malaga poʻo, pe afai ua e i ai i le motu, fesili e uiga i le iʻa aʻo leʻi faʻatonuina (pe aloese mai le iʻa atoa).
04 o le 04
Flora ma Fauna
Puerto Rico e leai se mea e sili ona taufaaleaga, o lea la e tatau ona malolo mafaufauga o Chupacabras (o se tasi o mea sili ona fiafia i tala fatu e sau i fafo mai le motu ). Ae o loʻo i ai nisi meaola e tatau ona vaʻai i ai. Afai e te alu e toso pe paʻu i totonu o vai iinei, atonu e te ono vaai i le malie, barracuda, sharks ma isi meaola o le gataifale e iloa lelei pe faapefea ona gaʻo pe tui.
I luga o le eleele, o laumei sili ona lapoa pe ae alu ese mai i taulaga e ono avea ma taifau vao ma mongo. Yup, na ou fai atu mongoo. O se tasi o faʻalavelave faʻalavelave faʻasolopito o Puerto Rico o le faʻaiuga e faaulufale mai mongooses e tausi le faitau aofaʻi o gata. Ia, ua lipotia mai e le US Forest Service e faapea, o mongoo nei ua avea nei ma tautua autu o rava i luga o le motu. O lea, afai e teuina oe e se monako ao e asiasi ia El Yunque , e tatau ona fufuluina lou manua ma saili fesoasoani faafomaʻi vave.
E tutusa foi le tele o laau vevela ma fugalaau e ola i Puerto Rico, ae o le Lipoti a le Vaomatua o lipoti e sili ona asiasi atu i ai El Yunque e sili ona saogalemu mai nei lamatiaga.