A (Toto!) Faʻamatalaga Pupuu i le Gagana Irish
Pe na o le tele o gagana Irish e te manaʻomia e te maua i Aialani? Le tali faigofie: leai. O le mea moni, o tagata uma i Aialani e tautala Igilisi, ma o le "gagana muamua" Irish e seasea ona faalogoina i aso masani masani, o Gaeltacht (Irish-speaking areas i luga o le sami i Sisifo) o se tuusaunoaga. Ae tusa lava iinei, Igilisi i le tele o gagana faʻafesoʻotaʻi ma le tagata asiasi.
I soo se tulaga, o le tautala Irish e pei o tagata tagatanuu atonu e sili atu nai lo ou tomai i le gagana (ma au foi, e ui lava e le o se faafitauli i le 35 tausaga ua tuanaʻi).
Ae o le tele o upu taatele ma fuaitau masani e fesoasoani tele.
Atonu o oe, mo se faʻataʻitaʻiga, na o le manaʻomia o nisi fuaitau ma upu Irish ... aua a asiasi atu i "le atunuʻu o le atunuʻu" e te le manaʻo e sau i turisi uma. Po o, sili atu ona mataalia, na o lou fia iloa poʻo le a le sao saʻo o le ulufale atu i tagata lautele mo le ituaiga o lau itupa. Ia, e mafai ona e amata iinei. O le ae le maua se gagana gagana Irish, ae e te iloa lelei o le gagana lata mai e ese le ese mai le gagana Igilisi.
Ae o le mea lenei-e aunoa ma le faatofuina oe lava i le gagana, o le a le mafai ona e faia se talanoaga i Irish . Leai, taimi. O le faia o lena mea (ma atonu e teʻena lou maelega, pe e te fanaina foi i lalo o ou manaʻoga laiti), e mafai ona e siʻosiʻitia lau Igilisi (o se mea faʻapitoa e tautalagia e tagata uma i Aialani, tusa lava pe atonu e na o Blarney ) nisi o fuaitau Irish ma faʻalapotopotoga .
E mafai e lenei mea ona faʻafeiloaʻi le tasi ("tagata ese" / "tagata ese") i tagata o le atunuʻu. Tau lava e te le o faʻamoemoe latou te faʻatau oe ni manoa o Guinness e faʻaaloalogia lau taumafaiga.
O nisi fuaitau aoga i le gagana Irish (e sili atu nai lo upu taua e tatau ona e iloa i le gagana Irish , ona vaevaeina lea i vaega talafeagai:
Talofa, Totogi
- Talofa - Dia duit. (moni lava "ia i ai le Atua ia te oe")
- oa mai oe - Conas atá tú?
- O aʻu ... - Ua i ai ...
- O ai lou igoa? - Cad es ainm duit?
- O le a le tala fou? - O le a?
- Fiafia e feiloai ia te oe - Tá áshas orm bualadh leat
- Faʻafeiloaʻi - Fáilte
- Totogi (puupuu ma le lautele) - Slán
- Faʻatalofa (pe a oe alu ese) - Faʻailoga lelei
- Totogi (pe afai o loʻo e nofo) - Gagana agat
- Feiloai mulimuli ane). - Faʻamasani.
- Tumau saogalemu, tausi. - Tatala le mea.
Laiti (ae taua) Upu
Ia maitauina e ui ao ou tuuina atu upu mo le "ioe" ma le "leai" iinei, e le saʻo atoatoa. O le mea moni, e leai ni upu i Irish, e pei lava o le "o le". E ono aʻafia lenei mea i le le fiafia o le Irish e faʻamausali i se mea i le olaga pe na o se gagana faʻalautele; o aʻoaʻoga e lua o loʻo i ai a latou tagata.
- Ioe - Tasi
- Leai - Nu
- O le - Sea (faʻaaogaina e sili atu nai lo le "ti")
- E le o - I hea (faʻaaogaina i le tele o taimi nai lo "nil")
- Faamolemole - Le faia o lea mea.
- Faafetai - Alu agabh maith agat
- Ua ou sese - Tá brón orm
- Faʻatonu aʻu - Gabh mo leithscéal
Lotoifale Prowess (Pe leai)
- E te tautala Irish? - O se gaeilge Gaeilge Agat?
- E faapefea ona e fai atu i Irish? - Conas a learfávsin e pei o Gaeilge?
- Ou te malamalama (oe) - Tuigim (thú)
- Ou te le malamalama (oe) - Au thuigim (thú)
- Toe fai mai, faamolemole. - A o le mea lea, o le a fai. (O le a toe faia lenei tausaafia , pe sei vagana ua suia le failauga Irish i le Igilisi.)
Mulimuli i le Faailoga
- Fir - Tagata
- Mná - Tinaʻitaʻi - ioe, o le faʻailoga tetele "MNÁ" i luga o le faitotoʻa vavalalata e le o se faʻailoga sese o le "MAN", o lea ia faaeteete!
- Oscailte - Tatala
- Laʻau - Faʻamau
- E pei o seirirbis - Mai i le auʻaunaga
- O se nofoaga tutotonu
- Garda - Leoleo (o le suafa aloaʻia i le Republic of Ireland, i Ireland i Matu o Leoleo ua faaliliuina e pei o Seirbhís Póilíneachta )
- Laʻau - Faʻamatalaga
- Oifig Eolais - Faʻamatalaga Faʻamatalaga
- Oifig a Phoist - Post Office
- Páirceáil - Falemaʻi
Faʻafefiloi Faʻanuiaga ma Taʻo
- Alalafaga ala! - Fiafia le Eseta!
- Alu i luga o le n-leri! - Fai sau malaga lelei!
- Alu n-ithe a cat o le alu n-ithe diabhal a cat! - Talosia ia 'aina oe e se pusi o le a' aina e le tiapolo! (le gagana Irish o le "Alu i seoli!")
- Faiaacht really teacht ort! - Talosia ia e alu ma e le toe foʻi mai! (le gagana Irish o le "Bugger!")
- Nollaig shona! Faʻamanatu le Kerisimasi!
- Oʻuche mhaith! - Manuia le po!
- Saol fada chugat! - O se olaga umi ia oe!
- Sláinte! - O lou soifua maloloina! (le gagana Irish o le "Cheers!")
- Salie le papa! - Talosia ia oe ola maloloina ma tamaoaiga! (le gagana Irish o le "Lelei sili!")
- O le a le mea e tasi! - Pau i lalo ma e le toe tu mai! (o le Irish version o le "Pau le oti!")
Faitau
- 1 - aon
- 2 - nofo
- 3 - trí
- 4 - ceathair
- 5 - cúig
- 6 - sé
- 7 - teteʻe
- 8 - ocht
- 9 - naoi
- 10 - deich
- 11 - aon déag
- 12 - faʻaulu
- 20 - faʻamaumauga
- 30 - tríocha
- 40 - daichead
- 50 - caoga
- 60 - sami
- 70 - seachtó
- 80 - kala
- 90 - nócha
- 100 - Cada
- 1,000 - mimiti
Aso o le Vaiaso
- Aso Gafua - Lua Lua
- Aso Lua - De Máirt
- Aso Lulu - Le Céadaoin
- Aso Tofi - Déardaoin
- Aso Faraile - Dé hAoine
- Aso Toonaʻi - Le Sathairn
- Aso Sa - Dé Domhnaigh
Masina o le Tausaga
- Ianuari - Eanair
- Fepuari - Feabhra
- Mati - Mati
- Aperila - Aibreán
- Me-Bealtaine
- Iuni - Meitheamh
- Iulai - Iuni
- Aokuso - Lukaasa
- Setema - Meán Fomhair
- Oketopa - Deireadh Fomhair
- Novema - Samhain
- Tesema - Nollaig
Vaʻa
- punavai - se t-earrach
- taumafanafana - samhradh
- pau - o se fommhar
- taumalulu - o se mea faʻafefe
Ma E Faapefea Ona e Silasila i Nei Faaliliuga Irish?
E mafai ona e mafaufau "Ah, lelei, Aialani e lata ane i Peretania ... e tusa lava pe ese upu e tatau ona tutusa le fetalaiga." O le taimi muamua e te taumafai ai e taʻu se mea Farani e misi i le talie, fenumiai matala, po o se vevesi, o le ai ai se isi mea e sau. E ese le gagana Irish e ui lava o le faaaogaina o le alafapeta e tutusa ma le Igilisi (ae na o le tasi lava ona o le atinaeina faapitoa o le gagana Irish na le mafai ona avea ma tulaga masani).
Vowel Sounds
Irish e faʻaaogaina ia lava fetalaiga e lima e pei o le Igilisi, ae o le faʻagana e ese i taimi; afai ei ai se leo o le vowel o se vowel "umi":
- a ua taʻua e pei o le "cat", ae o le a taʻua o le "vaai".
- u e taʻua e pei o le "susu", ae e taʻua o le "auala".
- i i le "fetaui", ae ua taʻua o le "totogifuapauina".
- o o loʻo taʻua e pei o le "atalii", ae ua taʻua o le "faasee".
- u fai mai e pei o le "put", ae o le lapoa ua taʻua o le "aoga".
Vowels o loʻo vaevaeina i le "mea faʻanatinati" (e, e, i ma le) ma le "lautele" (o le isi), faʻataʻitaʻiina le faʻauigaina o consonants io latou luma.
Consonant Sounds
I le avea ai o se tulafono lautele, o faʻatasi uma lava e faʻasalalau e pei o le Igilisi, sei vagana ai pe a eseese. Ma o fuifui o faʻasalaga atonu o loʻo i ai se laulaufaiva sili ona fiafia-teasers o loʻo natia i totonu ia i latou.
- e
- faʻalauiloa e pei o le "nuu", e talitutusa ma a tatou v . - bhf
- faʻalauiloa e pei o le "puipui", e talitutusa ma la tatou w . - i
- faʻaalia i taimi uma i le "tipi", pei o le k . - ch
- taʻua e pei o le "loch". - o
- faʻapena e pei o le "faia" pe'ā mulimuli mai se vowel lautele.
- taʻua e pei o le j i le "olioli" pe a mulimuli mai se "vowel" faasee. - mh
- faʻapena e pei o le w i le "will" (toe). - s
- faʻalauiloaina o se s s masani pe'ā mulimuli mai se vowel lautele.
- faʻalauiloa e pei o le sh i le "faleoloa" pe a mulimulitaʻi i se vowel.
- e pei o le mumu i le pito o se upu. - t
- faʻaalia e pei o se masani t pe a mulimulitaʻi i se vowel.
- taʻua e pei o le ch i le "tamaitiiti" pe a mulimuli mai se "vowel" faasee. - f
- faʻalauiloa pei o le h i le "fale".
- taʻua e pei o le t i le "bet".
- e leʻi taʻua i le pito i tua o se upu.
Isi Vaʻaiga o Tautupu Irish
E ese mai i le mea moni e oo lava i tagata mai nuʻu tuaoi i totonu o le gaeltacht (o le gagana Irish, o tagata e le o Irish-e tautatala ma le fesoasoani i le galltacht ) e le mafai ona malilie i le tala saʻo?
Ia, o le a e maitauina o le Irish e masani ona sili atu le tele o latou tagata nai lo isi tagata, e tusa lava pe tautala Igilisi. I le taimi lava e tasi, o le maofa o faʻamaufaʻailoga faʻasalalau e manino lava, o le faʻaPeretania "ata" e avea ma "faʻatumu" i taimi uma. Oi, ma o se pati sili ona lelei o le faia lea o se tagata Irishman e faitau le "33 1/3" lea e mafai ona muta e pei o "palapala eleelea ma se pulou".
Totoina Faʻatasi
E i ai foi se tulaga e mafai ona toso faatasi ai le tele o vowel ma faʻasalaga i le leo e tasi-e ala i le taua poʻo le palasi. O lea o Dun Laoghaire e sili ona lelei lona faaupuga " peleleary ". E mafua ai le faaiuga e faapea ...
Talosaga talafeagai a le Igilisi e mafai ona naʻo le aʻoaʻoina e ala i le fegalegaleaiga ma le au failauga
O le taumafai e aʻoaʻo le Irish mai tusi e pei o le taumafai e faʻataʻalo le Mauga Everest i se Wii-e le mafai ae e mamao mai le mea moni. E oo lava i le fesoasoani o lipine ma CD e te le sau i luga o le tulaga o talanoaga. Ma, sili atu i mea uma, aloese mai le Stage Irish mataʻutia o le tagata tafafao maimoa i North American.